Η « Άνοιξη» του Μεξικού και η σφαγή του Τλατελόλκο

ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ

ΟΙ ΜΝΗΜΕΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

ΣΤΙΓΜΕΣ ΠΟΥ ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΑΝ ΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑ

Η « ΑΝΟΙΞΗ» ΤΟΥ ΜΕΞΙΚΟΥ ΚΑΙ: Η ΣΦΑΓΗ ΤΟΥ ΤΛΑΤΕΛΟΛΚΟ

Μια ανείπωτη τραγωδία καταδικασμένη στη σιωπή.

«Που γ….. πετάξανε τους νεκρούς μας;»

Ήταν Οκτώβριος του 1968 στη χώρα του Μεξικού, εκεί που η ιστορία αποφάσισε να κάνει «στάση», για να γράψει μια μαύρη σελίδα της.

Ο Μάης του 1968 είχε ξεσηκώσει ένα παγκόσμιο κίνημα διαμαρτυρίας και απαίτησης ενός καλύτερου κόσμου. Είχε βρει ένθερμους υποστηρικτές, ιδιαίτερα ανάμεσα στη νεολαία, σε πολλές χώρες του κόσμου.

Ανάμεσα σε αυτούς που ενστερνίστηκαν τον δρόμο και τα ιδανικά του Γαλλικού Μάη ήταν και οι φοιτητές στη χώρα του Μεξικού.

Οι φοιτητικές εξεγέρσεις ιδιαίτερα στην πόλη του Μεξικού είχαν αρχίσει ήδη από τον μήνα Ιούλιο. Οι φοιτητές βγήκαν μαζικά στους δρόμους εκφράζοντας την δυσαρέσκεια τους στον Πρόεδρο της χώρας Γκουστάβο Ντίας Ορντάς και στις αντι-δημοκρατικές του πρακτικές.  

Το κράτος καταστολής έδειξε αμέσως τα δόντια του, σκοτώνοντας σε οδομαχίες δεκάδες φοιτητές και συλλαμβάνοντας περισσότερους από 1.000.

Το καθεστώς καταστολής δεν έκαμψε το φρόνημα των φοιτητών, τουναντίον κλιμάκωσε περαιτέρω τη ριζοσπαστικοποίηση του κινήματος.

Υπήρχε και ένα μεγάλο γεγονός που τον Οκτώβριο θα λάβαινε χώρα στην πόλη του Μεξικού. Οι Ολυμπιακοί αγώνες.

Για το μεξικανικό φοιτητικό κίνημα, οι Ολυμπιακοί αγώνες ήταν η χρυσή χρονική συγκυρία, για να μπορέσουν να διεκδικήσουν τα δικαιώματα τους, καθώς όλα τα βλέμματα θα ήταν στραμμένα στο Μεξικό.

Παρόλο που το φοιτητικό κίνημα είχε εξαρχής δηλώσει ότι δεν θα επηρέαζε την ομαλή διεξαγωγή των Αγώνων, στην επικοινωνία που οι κρατικές αρχές είχαν με τη CIA χαρακτήριζαν το κίνημα ως «απειλή».

Στις 13 Σεπτεμβρίου οι φοιτητές έδειξαν τις ειρηνικές τους διαθέσεις με μια σιωπηλή πορεία 250.000 ανθρώπων που κρατούσαν πορτρέτα του Τσε, του Χο Τσι Μινχ, αλλά και του Εμιλιάνο Ζαπάτα και του Πάντσο Βίγια. Αυτό όμως δεν έπεισε τις αρχές γιατί απλά δεν ήθελαν να πειστούν.

Στις 2 Οκτωβρίου, δέκα μέρες πριν την τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων οι φοιτητές ― που είχαν την αμέριστη συμπαράσταση των πρυτανικών αρχών του πανεπιστημίου της Πόλης του Μεξικό ― κάλεσαν σε ειρηνική συγκέντρωση στην πλατεία των «Tres Culturas» στη συνοικία του Τλατελόλκο, με αίτημα την απόσυρση του στρατού από το πανεπιστήμιο.

Αστυνομία και στρατός καταλαμβάνει τους δρόμους, ελεύθεροι σκοπευτές  ακροβολίζονται στις ταράτσες κατοικιών και στους τρούλους της παρακείμενης εκκλησίας, ενώ μεξικανοί και αμερικανοί πράκτορες μπλέκονται με τους διαδηλωτές για να στήσουν προβοκάτσιες. Αυτοί αποτελούσαν το Τάγμα Ολύμπικο και φορούσαν ένα λευκό μαντίλι ή ένα λευκό γάντι στο δεξί χέρι, για να αναγνωρίζονται μεταξύ τους.  Όταν το ρολόι έδειξε 18:10, ένα ελικόπτερο εμφανίστηκε ξαφνικά πάνω από την πλατεία και τρεις πράσινες φωτοβολίδες φώτισαν τον ουρανό. Ήταν το συνθηματικό.

Αστυνομικοί, στρατιώτες και πράκτορες ανοίγουν πυρ εναντίον ενός πλήθους ανθρώπων στριμωγμένων, σε μία εξαιρετικά κλειστή πλατεία και ανυπεράσπιστων.

Ο πανικός είναι μεγάλος. Νεκροί παντού. Κάποιοι προσπαθούν να ξεφύγουν. Ούτε και αυτοί είναι τυχεροί καθώς οι στρατιώτες τους με τις ξιφολόγχες τους.

Σκότωσαν πάνω από 350, τραυμάτισαν σοβαρά πάνω από 1000.

Συνέλαβαν αμέτρητους. Τους έστηναν στον τοίχο, μέσα στη βροχή με τα χέρια ψηλά και τα παντελόνια κατεβασμένα. Εξευτέλιζαν νέα παιδιά που πάλευαν για τα ιδανικά τους, για ένα κόσμο όμορφο.

Τι ειρωνεία!!1 Όλη αυτή η θηριωδία έλαβε χώρα στην πλατεία « Tres Culturas», στην πλατεία των τριών Πολιτισμών!!!

Δεν σταμάτησε όμως εκεί η κρατική τρομοκρατία.

Ο στρατός φόρτωσε τους σωρούς των νεκρών σε αεροπλάνα και τους πέταξε στον Κόλπο του Μεξικό. Άλλους αποτέφρωσαν για να σβήσουν κάθε σημάδι. Η αστυνομία μπήκε σε γειτονικά νοσοκομεία, συνέλαβε, βασάνισε και «εξαφάνισε» όσους βρήκε.

Οι γονείς που αναζήτησαν τα παιδιά τους σε νοσοκομεία και αμφιθέατρα, σε κάθε πιθανό μέρος, δεν έμαθαν τίποτα και για πολλά χρόνια αργότερα δεν γνώριζαν τι απέγιναν τα παιδιά τους δεν υπήρχε κανένα ίχνος.

Απόγνωση.

«Που γ….. πέταξαν τα παιδιά μας;»

Κανείς δεν έμαθε τίποτα.

Γιατί εκεί στην πλατεία δεν υπήρχαν κάμερες, δεν υπήρχαν φωτογραφίες, τις όποιες φωτογραφίες φρόντισαν οι αρχές να τις εξαφανίσουν και οι λιγοστοί μάρτυρες σιώπησαν, ο φόβος απλώθηκε παντού.

H κυβέρνηση κατέστησε σαφές εξαρχής, ότι όποιος έγραφε για το συμβάν θα θεωρείτο σαμποτέρ των Ολυμπιακών Αγώνων και θα είχε ανάλογες συνέπειες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το ρεπορτάζ του BBC την επόμενη μέρα, με τίτλο «Φοιτητές ταραχοποιοί απειλούν τους Ολυμπιακούς Αγώνες». Τα οικονομικά συμφέροντα που διακυβεύονταν πίσω από τους Ολυμπιακούς Αγώνες, ήταν πολύ πιο ακριβά, από τη ζωή των νέων ανθρώπων που διεκδικούσαν ένα καλύτερο αύριο.

Η σφαγή του Τλατελόλκο καταδικάστηκε στη σιωπή, έμεινε ξεχασμένη για πολλά χρόνια στο σκοτάδι.

Δέκα μέρες μετά οι Ολυμπιακοί Αγώνες άρχισαν.

Τα λόγια του Μπραντέιτζ,  Προέδρου της Ολυμπιακής Επιτροπής, «τίποτα δεν θα εμποδίσει την ειρηνική είσοδο της Ολυμπιακής φλόγας στο στάδιο..» έμοιαζαν με μακάβριο αστείο.

Οι Ολυμπιακοί αγώνες  του 1968 έμειναν στην ιστορία, όχι για τη θηριωδία της πλατείας «των τριών πολιτισμών», όχι για τα θύματα της κρατικής τρομοκρατίας,, αλλά για το φόρο τιμής στη «μαύρη δύναμη», για τις γροθιές που ύψωσαν στο βάθρο των νικητών οι μαύροι Αμερικανοί Ολυμπιονίκες, Τόμι Σμιθ και Τζον Κάρλος.

34 χρόνια μετά, τον Φεβρουάριο του 2002 η μεξικάνικη εφημερίδα «Ουνιβέρσαλ» δημοσίευσε 12 φωτογραφίες από τα γεγονότα της νύχτας 2 Οκτωβρίου 1968. Ήταν από το φιλμ ενός φωτογράφου που κατάφερε να το κρύψει σε ένα κάδο σκουπιδιών.

Οι νεκροί της πλατείας Τλατελόλκο βρήκαν τη θέση τους στην μνήμη και την ιστορία.

Αντί επιλόγου, θα ήθελα να χρησιμοποιήσω τα λόγια του Αλμπέρ Καμύ στην «Πανούκλα»:

«Όσο μακριά και να γυρίσω πίσω, θυμάμαι πως άρκεσε πάντα ένας άνθρωπος  που ξεπέρασε το φόβο του κι επαναστάτησε για να αρχίσει η μηχανή τους να τρίζει. Δε λέω δα και πως σταματά, θα απείχε πολύ. Πάντως όμως, τρίζει και μερικές φορές καταλήγει να χαλάσει στ’ αλήθεια».  

Φωτογραφικό Υλικό