1886 Αμερική.
Οι εργάτες διαδήλωναν, ζητώντας 8ωρο και καλύτερες συνθήκες δουλειάς, από τη Νέα Υόρκη μέχρι το Σικάγο και το Σαν Φραντσίσκο. Οι εφημερίδες της εποχής με τίτλο «Παντού βλέπει κανείς αναταραχή» δήλωναν, ότι το κίνημα ήταν «κομμουνιστικό, ανατριχιαστικό και αχαλίνωτο» και διέδιδαν ότι την πρώτη του Μάη θα γινόταν μια κομμουνιστική εργατική εξέγερση.
Ήταν Σάββατο 1η Μάη του 1886, μέρα εργάσιμη.
Όλα όμως ήταν ήσυχα στο Σικάγο, τα εργοστάσια άδεια, οι αποθήκες κλειστές, τα φορτηγά βαγόνια αχρησιμοποίητα, οι οικοδομές παρατημένες, δεν έβγαινε καπνός από τα φουγάρα των εργοστασίων και οι μάντρες των ζώων ήταν σιωπηλές.
Ήταν μια θαυμάσια ηλιόλουστη μέρα στο Σικάγο. Οι δρόμοι άρχισαν να γεμίζουν από κόσμο, πλήθος κόσμου. Οι εργάτες γελώντας, κουβεντιάζοντας και ντυμένοι με τα καλά τους, κατευθύνονταν μαζί με τις γυναίκες και τα παιδιά τους, στη λεωφόρο Μίτσιγκαν. Ο δρόμος είχε αποκτήσει ατμόσφαιρα γιορτής…
90.000 εργάτες απεργούσαν στη πόλη, 400.000 εργάτες στις άλλες μεγάλες πόλεις.
Μια γροθιά, μια θέληση, μια πίστη, ένα ανθρώπινο ποτάμι που διεκδικεί, απαιτεί, αγωνίζεται.
Μεγάλες αστυνομικές δυνάμεις οπλισμένοι με οπλοπολυβόλα προσπαθούν να σταματήσουν, να τρομοκρατήσουν και να διαλύσουν τους διαδηλωτές του Σικάγο. Χωροφύλακες, προβοκάτορες και μπράβοι πυροβολούν τη διαδήλωση. Το πρώτο αίμα χύνεται. Τις μέρες που ακλουθούν οι συγκρούσεις γενικεύονται. Πολλοί οι νεκροί, εκατοντάδες οι τραυματίες, οι φωνές πρέπει να σταματήσουν…
Η βία έπνιξε τις φωνές, ο αγώνας όμως των εργατών του Σικάγο δεν πήγε χαμένος.
Έγινε ο φάρος, το σύμβολο των εργατικών αγώνων σε όλο τον κόσμο.
Στην Ελλάδα η ιστορία έγραψε τις δικές μας «ματωμένες» Πρωτομαγιές, και έφτιαξε τους δικούς μας μάρτυρες αγωνιστές που υπερασπίστηκαν με την ίδια τους τη ζωή την ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗ ΔΟΥΛΕΙΑ, ΤΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ.
«Μέρα Μαγιού μου μίσεψες
μέρα Μαγιού σε χάνω
άνοιξη γιε που αγάπαγες
κι ανέβαινες απάνω
Στο λιακωτό και κοίταζες
και δίχως να χορταίνεις
άρμεγες με τα μάτια σου
το φως της οικουμένης
Και μου ιστορούσες με φωνή
γλυκιά ζεστή κι αντρίκεια
τόσα όσα μήτε του γιαλού
δεν φτάνουν τα χαλίκια
Και μου `λεγες πως όλ’ αυτά
τα ωραία θα `ν’ δικά μας
και τώρα εσβήστης κι έσβησε
το φέγγος κι η φωτιά μας»
Επιτάφιος 1936 Γιάννης Ρίτσος – αφιερωμένο στον 25χρονο αυτοκινητιστή Τάσο Τούση, που χτυπιέται βάναυσα από τους χωροφύλακες και πέφτει νεκρός την 1 η του Μάη του 1936 στη συγκέντρωση των καπνεργατών στη Θεσσαλονίκη, που πνίγεται στο αίμα.
Ήτανε μουντή εκείνη η Πρωτομαγιά του 1944, ο ουρανός θρηνούσε το θάνατο των 200 παλικαριών...
Απομεσήμερο Δευτέρας 1ης Μάη του 1944 οι ριπές των πολυβόλων έχουν στείλει τα 200 παλικάρια στην αθανασία.
«…Τώρα πια ο θάνατος περιφερόταν στους δρόμους με κίτρινη μάσκα, τον νιώθαν οι άνθρωποι πίσω από τα βήματά τους… Φορτώσαν τα πτώματα, ζεστά σε καμιόνια και τα περάσαν μέσα από το συνοικισμό, τρέχαν ποτάμι τα αίματα όθε περνούσαν, κι ο κόσμος έκλεινε τα παράθυρα δε βαστούσε να βλέπει. Μερικοί σκοτωμένοι δεν είχαν καλά καλά ξεψυχήσει»..
(Α. Πανσέληνος, Τότε που ζούσαμε)
Σήμερα 129 χρόνια αργότερα από την πρώτη εργατική εξέγερση, η 1η του Μάη είναι σύμβολο αγώνων, μνήμης και χρέους.
Απεργούμε και τιμούμε τους πρώτους ηρωικούς εργάτες του Σικάγο, αλλά και όλους αυτούς τους αγωνιστές στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο που βάδισαν τον ίδιο δρόμο.
Φωτογραφικό Υλικό
