ΠΛΑΣΜΑΤΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
Σας γνωρίζουμε ότι στον πρόσφατα ψηφισθέντα ν.3996/2011 εισάγονται, μεταξύ άλλων, αλλαγές ως προς το δικαίωμα αναγνώρισης πλασματικών ετών ασφάλισης των ασφαλισμένων.
Έτσι σύμφωνα με εγκύκλιο της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων του Υπ. Εργασίας που αφορά τους ασφαλισμένους και συνταξιούχους των πρώην Ειδικών Ταμείων, π.χ. (ΤΑΠ-ΟΤΕ), τροποποιούνται οι διατάξεις της παρ.18 του άρθρου 10 του ν.3863/2010 και ισχύει ότι αναφέρουν οι διατάξεις του άρθρο 40 του ν. 3996/2011 με τις οποίες καθορίζονται οι χρόνοι ασφάλισης που μπορούν να αναγνωριστούν για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος ή για προσαύξηση του ποσού της σύνταξης, καθώς και οι προϋποθέσεις αναγνώρισης των χρόνων αυτών.
Ειδικότερα οι νέοι πλασματικοί χρόνοι ισχύουν για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 1/1/2011 και μετά και με προϋποθέσεις που εφαρμόζονται έκτοτε με βάση τις διατάξεις του άρθρου 10 ν.3863/2010 που προβλέπουν αυξημένα όρια ηλικίας και θίγονται από τις αλλαγές, σε αντίθεση με αυτούς που είχαν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31/12/2010 και με προϋποθέσεις που δεν τροποποιήθηκαν και κάνουν χρήση του άρθ.40 ν.2084/92.
Επομένως από το πεδίο εφαρμογής αποκλείονται τα πρόσωπα που έχουν ήδη θεμελιώσει ή κατοχυρώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31/12/2010 ή θεμελιώνουν από 1/1/2011 και εξής με διατάξεις που δεν τροποποιούνται από το άρθρο 10 του ν.3863/2010 (π.χ. γονείς ή σύζυγοι αναπήρων- συνταξιοδοτούμενοι με το άρθρο 140 του ν.3655/2008, άνδρες που συνταξιοδοτούνται με 15 έτη ή 4.500 ημέρες ασφάλισης και ηλικία 65 ετών.
Επίσης, δεδομένου ότι με το άρθρο 10 του ν.3863/2010 δεν θίγονται οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας και θανάτου, οι αναγνωριζόμενοι χρόνοι του άρθρου 40 αναγνωρίζονται μόνο στις περιπτώσεις συνταξιοδότησης λόγω γήρατος. (με εξαίρεση το χρόνο στρατιωτικής θητείας, ο οποίος αναγνωρίζεται και για θεμελίωση σύνταξης αναπηρίας/ θανάτου υπό τις προϋποθέσεις του ν.1358/83, όπως ισχύει.
Ειδικά σε ό,τι αφορά τις μητέρες ανήλικων παιδιών, ασφαλισμένες μετά την 1/1/1993, η δυνατότητα αναγνώρισης χρόνου ασφάλισης με τις εν λόγω διατάξεις, δίνεται από 1/1/2013 και εξής, οπότε (σύμφωνα με την παρ.17 ε του άρθρου 10 του ν.3863/2010) τροποποιούνται οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησής τους.
ΠΟΤΕ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΚΑΝΩ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΠΛΑΣΜΑΤΙΚΩΝ ΧΡΟΝΩΝ
Επειδή έχει δημιουργηθεί σύγχυση και υπάρχει έλλειμμα ενημέρωσης από τους φορείς για το πότε και πώς θα αναγνωριστούν οι πλασματικό χρόνοι από όσους δικαιούνται και θέλουν να κάνουν χρήση, φοβούμενοι ότι ίσως χάνουν το δικαίωμα, σας ενημερώνουμε ότι:
1. Για ασφαλισμένες μητέρες ανηλίκων αλλά και για ασφαλισμένους μέχρι 31/12/1992, που θεμελιώνουν ή κατοχυρώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης με προϋποθέσεις που ίσχυαν μέχρι 31/12/2010, ( με χρόνους του 2084/1992 αλλά και του πλασματικού χρόνου παιδιών της παρ.1 του ν.3655/2008) εφόσον η αίτηση αναγνώρισης ασκηθεί μέχρι 31/12/2013, ακολουθούν τις κατά περίπτωση απαιτούμενες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που ίσχυαν μέχρι 31/12/2010 και δεν μπορούν να αναγνωρίσουν τους νέους πλασματικούς χρόνους.
Εκτός βέβαια αν επιλέξουν να μην συνταξιοδοτηθούν με τις διατάξεις αυτές, αλλά με αυτές που διαμορφώνονται και ισχύουν από 1/1/2011 και μετά με βάση το άρθρο 10 του ν. 3863/2010.
Ο πλασματικός χρόνος των παιδιών δεν μπορεί να είναι θεμελιωτικός για συνταξιοδότηση με τις διατάξεις μητέρων ανηλίκων (ν.3996/2011 άρθρο 40 παρ.1 περ. (θ).
Σύμφωνα με την παρ.17 περ. β΄ του άρθρου 10 του ν.3863/2010 ασφαλισμένες μητέρες, οι οποίες συμπληρώνουν μέχρι 31/12/2010 5.500 η.α. ( 18,3 έτη) και είχαν ανήλικο παιδί, μπορούν να πάρουν πλήρη σύνταξη στα 55 και μειωμένη στα 50 χωρίς να συντρέχει τότε η ανηλικότητα του παιδιού.
Οι μητέρες που είχαν αυτές τις προϋποθέσεις αλλά δεν έχουν συμπληρώσει το όριο ηλικίας των 50 ετών, κατοχυρώνουν το ανωτέρω δικαίωμα και δεν φεύγουν με τα αυξημένα όρια ηλικίας που ισχύουν από το 2011 και μετά.
Δεν απαιτείται δε για να θεμελιώσουν το δικαίωμα να υποβάλλουν αναγκαστικά τώρα σχετική αίτηση ( εάν το θέλουν μπορούν) παρά μόνο εφόσον συμπληρώσουν το 50ο έτος της ηλικίας τους τουλάχιστον και θέλουν να συνταξιοδοτηθούν, σύμφωνα με σχετικό έγγραφο που μπορούν να πάρουν και από το ταμείο ως βεβαίωση.
2. Για τις ασφαλισμένες μητέρες ανηλίκων από 1/1/1993 και μετά, η αναγνώριση πλασματικού χρόνου μπορεί να γίνει μετά την 1/1/2013.
3. Οι νέοι πλασματικοί χρόνοι ισχύουν για όλες τις κατηγορίες ασφαλισμένων, όλων των περιόδων, εφόσον δεν έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31/12/2010. ( 15ετία, 25ετία κ.λ.π.).
Ο συνολικός χρόνος ο οποίος μπορεί να αναγνωριστεί ή συνυπολογιστεί τόσο για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος όσο και για την προσαύξηση του ποσού της σύνταξης, είναι:
α) μέχρι 4 έτη, για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα με προϋποθέσεις που διαμορφώνονται και ισχύουν για το έτος 2011 όπως και:
β) μέχρι 5 έτη για το 2012
γ) μέχρι 6 έτη για το 2013
δ) μέχρι 7 έτη για το 2014
Η αίτηση αναγνώρισης μπορεί να υποβληθεί οποιαδήποτε χρονική στιγμή, ( και με τις διευκρινήσεις που αναφέρονται πιο πάνω) ανεξαρτήτως του χρόνου ασφάλισης του ασφαλισμένου στους φορείς και με την προϋπόθεση να έχει συμπληρώσει τουλάχιστον 3.600 η.α. ή 12 έτη πραγματικής ή προαιρετικής ασφάλισης.
Σε περίπτωση που δεν θεμελιώνεται δικαίωμα συνταξιοδότησης, οι εισφορές για την αναγνώριση των πλασματικών χρόνων δεν επιστρέφονται και προς τούτο απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή από τους ασφαλιστικούς οργανισμούς για ενημέρωση των ασφαλισμένων αλλά και από τους ίδιους.
ΤΡΟΠΟΣ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΕΞΑΓΟΡΑΣ ΠΛΑΣΜΑΤΙΚΩΝ ΧΡΟΝΩΝ
- Χρόνος στρατιωτικής υπηρεσίας.
ΜΕ ΕΞΑΓΟΡΑ
Αναγνωρίζεται και εξαγοράζεται σύμφωνα με τις διατάξεις τουν.1358/83 όπως ισχύουν και μετά τη συμπλήρωση του 58ου έτους της ηλικίας.
Η εξαγορά υπολογίζεται στο μισθό του μήνα εξόδου και σε ποσοστό 20% για την κύρια και 6% για την επικουρική σύνταξη. ( το ποσό- πλαφόν σήμερα είναι 483€ για την κύρια και 167,5€ για την επικουρική, σύνολο 650€ περίπου για κάθε μήνα εξαγοράς και γίνεται σε μηνιαίες δόσεις).
Για εφάπαξ καταβολή, γίνεται μείωση του συνολικού ποσού κατά 15%.
Ειδικά για όσους ασφαλισμένους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα
Σε κάθε όμως περίπτωση το τελικό ποσό δεν μπορεί να υπολείπεται του 20% του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη όπως συμβαίνει για τους συνταξιούχους και απολυμένους.
- Χρόνος γονικής άδειας ανατροφής παιδιών.
ΜΕ ΕΞΑΓΟΡΑ
Αναγνωρίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 6 του ν. 1483/84, τόσο για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος όσο και για προσαύξηση του ποσού της σύνταξης και εξαγοράζεται βάσει του ποσοστού εισφοράς ασφαλισμένου και εργοδότη που ισχύει σε κάθε φορέα ασφάλισης επί του 25πλάσιου του ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη (Η.Α.Ε.) όπως αυτό ισχύει κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης αναγνώρισης ( σήμερα είναι 33,57€) και για 1 χρόνο κοστίζει:
α) 25Χ33,57Χ20%Χ12 μήνες = 2.014€ για ασφαλισμένους μετά το 1993.
β) ασφαλισμένοι μέχρι το 1992 (εισφορά εργαζόμενου 11%, εργοδότη 24%) σύνολο 35%. Άρα 33,57 (Η.Α.Ε.) Χ 25 Χ 35% = 293/μήνα ή 3523,2€/έτος.
- Χρόνος επιδότησης λόγω ασθενείας ( μέχρι 300 ημέρες)
ΧΩΡΙΣ ΕΞΑΓΟΡΑ
- Χρόνος τακτικής ανεργίας (μέχρι 300 ημέρες)
ΧΩΡΙΣ ΕΞΑΓΟΡΑ
- Χρόνος κύησης και λοχείας όσος προβλέπεται από τη ΕΓΣΣΕ της Γ.Σ.Ε.Ε.
ΧΩΡΙΣ ΕΞΑΓΟΡΑ
Αναγνωρίζονται χωρίς εξαγορά μόνο για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος και όχι για προσαύξηση του ποσού της σύνταξης.
Δηλ. εάν κάποιος έχει 23 πραγματικά έτη ασφάλισης και αναγνωρίσει 2 έτη από τους χρόνους της κατηγορίας χωρίς εξαγορά, θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα με 25ετία αλλά η αναλογία της σύνταξης θα είναι για 23 έτη.
- Χρόνος εκπαιδευτικής άδειας (μέχρι 2 έτη)
ΜΕ ΕΞΑΓΟΡΑ
7. Χρόνος Απεργίας
ΜΕ ΕΞΑΓΟΡΑ
Οι χρόνοι αυτοί αναγνωρίζονται με αίτηση του ασφαλισμένου, τόσο για θεμελίωση όσο και προσαύξηση του ποσού της σύνταξης και εξαγοράζονται από τον ασφαλισμένο βάσει του ποσοστού εισφοράς ασφαλισμένου και εργοδότη που ισχύει σε κάθε φορέα ασφάλισης και των αποδοχών του ασφαλισμένου κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης ή των αποδοχών του τελευταίου μήνα πλήρους απασχόλησης
Σε καμία όμως περίπτωση οι μηνιαίες αποδοχές επί των οποίων υπολογίζεται η αναγνώριση δεν μπορεί να υπολείπονται του 25πλάσιου του ημερομίσθιου ανειδίκευτου εργάτη, όπως αυτό ισχύει κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης.
8. Χρόνος Σπουδών.
ΜΕ ΕΞΑΓΟΡΑ
9. Χρόνος Παιδιών
ΜΕ ΕΞΑΓΟΡΑ
(μέχρι 5 έτη: 1 για το1ο, 2 για το 2ο, 3 για το 3ο παιδί).
10. Κενά Ασφάλισης (τουλάχιστον 25 ημέρες για κάθε ανασφάλιστο κενό).
ΜΕ ΕΞΑΓΟΡΑ
11. Χρόνος Μαθητείας (STAGE) μέχρι 2 έτη.
ΜΕ ΕΞΑΓΟΡΑ
Αναγνωρίζονται με αίτηση του ασφαλισμένου, τόσο για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος όσο και για προσαύξηση του ποσού της σύνταξης και εξαγοράζονται από τον ασφαλισμένο με την καταβολή για κάθε μήνα αναγνώρισης, ποσού που υπολογίζεται με 20% (για τους φορείς κύριας ασφάλισης) και 6% (για τους φορείς επικουρικής ασφάλισης) επί του 25πλάσιου του Η.Α.Ε., όπως αυτό ισχύει κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης αναγνώρισης.
Το κόστος για τους χρόνους αυτούς με τα σημερινά ημερομίσθια είναι:
α) 2014€ /έτος για την κύρια σύνταξη.
β) 604€ / έτος για την επικουρική.
Σε εφάπαξ καταβολή του ποσού παρέχεται έκπτωση 15%.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: (ΧΡΟΝΟΣ ΠΑΙΔΙΩΝ)
Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στη νέα ρύθμιση για τον χρόνο των παιδιών και συγκεκριμένα:
Οι διατάξεις της παρ. 1, του άρθρου 141, του ν. 3655/2008 εξακολουθούν να εφαρμόζονται για τους ασφαλισμένους, οι οποίοι θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης με προϋποθέσεις που ίσχυαν μέχρι 31/12/2010 (δηλ. όχι με τις προσαυξημένες χρονικές ή ηλικιακές προϋποθέσεις που ορίζει ο ν.3863/2010).
Για να κάνει χρήση του δικαιώματος ο πατέρας, τα παιδιά πρέπει να γεννήθηκαν μετά το 2000, να κάνει εκχώρηση του δικαιώματος η μητέρα και τις εισφορές τις πληρώνουν οι φορείς ασφάλισης για την περίπτωση αυτή.
Για όσους όμως ασφαλισμένους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μετά το 2011 και με τα αυξημένα νέα όρια ηλικίας σύμφωνα με το άρθρο 10 του ν.3863, η δυνατότητα αναγνώρισης πλασματικού χρόνου παιδιών θεσπίζεται και για τους δύο γονείς για τα ίδια παιδιά ανεξάρτητα πότε γεννήθηκαν ή υιοθετήθηκαν τα παιδιά με τις ίδιες ακριβώς προϋποθέσεις και έως 5 έτη.(1 έτος για το 1ο , 2 έτη για το 2ο, και 2 ακόμα έτη μέχρι το 3ο παιδί) με πληρωμή των εισφορών από τους ίδιους.
Οι παλαιοί ασφαλισμένοι,- άνδρες – γυναίκες- δηλαδή που μέχρι 31/12/2010 είχαν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα εάν τα παιδιά γεννήθηκαν πριν το 2000, δεν μπορούν να αναγνωρίσουν το χρόνο των παιδιών.
Ο χρόνος αυτός υπολογίζεται τόσο για θεμελίωση όσο και προσαύξηση της σύνταξης.
Η αίτηση για αναγνώριση γίνεται οποτεδήποτε (δεν υπάρχει προθεσμία) και ασφαλώς το αργότερο κατά την ημερομηνία υποβολής αίτησης συνταξιοδότησης.
Ο εν λόγω πλασματικός χρόνος των παιδιών δεν συνυπολογίζεται σύμφωνα με τη ρητή νομοθετική πρόβλεψη, για τη συμπλήρωση προϋποθέσεων συνταξιοδότησης:
α) των μητέρων/ πατέρων ανήλικων ή ανίκανων παιδιών.
β) των ελάχιστων ημερών ασφάλισης στον Κανονισμό Β.Α.Ε.
γ) του προβλεπόμενου από καταστατικές διατάξεις χρόνου για συνταξιοδότηση σε περίπτωση απόλυσης.
Διευκρινίζουμε ότι ο χρόνος των παιδιών αφορά συνταξιοδότηση λόγω γήρατος και όχι λόγω αναπηρίας ή θανάτου.