Εφάπαξ συντάξεων: Ποιες οι προϋποθέσεις για την χορήγηση της προκαταβολής του εφάπαξ.

Τι ισχύει στον ιδιωτικό τομέα. Όλες οι λεπτομέρειες.

Μια σειρά από πληρωμές-εξπρές στα εφάπαξ αναμένονται από τα Ταμεία Πρόνοιας με τη χορήγηση προκαταβολής ακόμα και του 50%.

Eιδικότερα, οι προκαταβολές θα χορηγούνται μέσα στο τρίμηνο από την υποβολή της σχετικής αίτησης και σε κάθε περίπτωση το συντομότερο μόλις βγει η συνταξιοδοτική απόφαση.

Εν όψει της επίσπευσης των πληρωμών, το μέσο πληρωτέο εφάπαξ ανέρχεται:

• Για τους δημοσίους υπαλλήλους σε 23.520 ευρώ.
• Για τους υπαλλήλους των Δήμων σε 25.000 ευρώ.
• Για το προσωπικό της ΔΕΗ σε 39.711 ευρώ.
• Για τον ΟΣΕ σε 63.083 ευρώ (που είναι και το υψηλότερο στη λίστα).
• Για τους δικηγόρους σε 11.458 ευρώ.
• Για τους υπαλλήλους του ΟΤΕ σε 44.242 ευρώ.
• Για τους υπαλλήλους που προέρχονται από την Εμπορική Τράπεζα σε 32.070 ευρώ.
• Για τους τραπεζικούς της πρώην Ιονικής Τράπεζας σε 40.776 ευρώ
• Για τους υπαλλήλους του ΙΚΑ σε 25.695 ευρώ.
• Για τους υπαλλήλους της ΕΡΤ σε 39.251 ευρώ.
• Για τους δικαστικούς επιμελητές σε 39.599 ευρώ.
• Για τους συμβολαιογράφους σε 31.482 ευρώ.

• Οι εφημεριδοπώλες και υπάλληλοι πρακτορείων Τύπου έχουν μέσο εφάπαξ 44.714 ευρώ.
• Στον ΟΛΠ οι υπάλληλοι έχουν κατά μέσο όρο 34.766 ευρώ εφάπαξ.
• Το προσωπικό στις Ιπποδρομίες παίρνει μέσο εφάπαξ 21.564 ευρώ.
• Οι ξενοδοχοϋπάλληλοι έχουν μέσο όρο εφάπαξ 15.674 ευρώ με 20ετία.
• Ωστόσο, τα μικρότερα εφάπαξ πληρώνουν τα εξής Ταμεία Πρόνοιας:
• Αξιωματικών Εμπορικού Ναυτικού με μέσο εφάπαξ 8.302 ευρώ και 5.162 ευρώ για τα κατώτερα πληρώματα.
• Εργατοϋπαλλήλων Μετάλλου 7.580 ευρώ.
• Υγειονομικών (γιατροί, φαρμακοποιοί) με μέσο εφάπαξ 2.000 ευρώ.
• Μηχανικών με μέσο εφάπαξ 6.739 ευρώ.
• ΝΑΤ με μέσο ποσό εφάπαξ στα 5.955 ευρώ.
• Τσιμέντων με εφάπαξ στα 2.906 ευρώ κατά μέσο όρο.
• Εμποροϋπαλλήλων με μέσο εφάπαξ στα 2.840 ευρώ.
• Λιπασμάτων με εφάπαξ στα 7.578 ευρώ.

Οι προϋποθέσεις χορήγησης της προκαταβολής του εφάπαξ είναι:

α) Η έκδοση οριστικής απόφασης κύριας σύνταξης γήρατος ή αναπηρίας.

β) Η πάροδος 3 μηνών από την υποβολή αίτησης για τη χορήγηση του εφάπαξ.

γ) Η πραγματοποίηση ελάχιστου χρόνου ασφάλισης 20 ετών αυτοτελώς σε φορέα απονομής εφάπαξ.

Για ασφαλισμένους του ΝΑΤ η προκαταβολή μπορεί να χορηγείται χωρίς να συντρέχει 20ετής ασφάλιση.

Αυτό γίνεται για να βγαίνουν πιο γρήγορα οι αποφάσεις και να παίρνουν προκαταβολή και όσοι έχουν λιγότερα από 20 έτη πληρωμής εισφορών για εφάπαξ. Το ύψος της προκαταβολής εξετάζεται να είναι το 50% του μέσου όρου εφάπαξ που καταβάλλει κάθε Ταμείο.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ

Η αποζημίωση  που δίνεται για λόγους απόλυσης από τον εργοδότη (π.χ. ΕΛ-ΤΑ 15.000€) υπάγεται σε άλλες διατάξεις.

Οι αυξήσεις στις κύριες συντάξεις έχουν προβλεφθεί με νόμο και δεν ακυρώνονται, ενώ στις επικουρικές οι αυξήσεις που επίσης έχουν νομοθετηθεί θα δοθούν αν δεν υπάρχουν ελλείμματα στον κλάδο επικουρικής ασφάλισης του ΕΦΚΑ, το ΕΤΕΑΕΠ.

Tα πρώτα σενάρια βάσει εκτιμήσεων να κάνουν λόγο για ένα ποσοστό γύρω στο 4% με 5%, και επικρατέστερο το 4,5% σύμφωνα με τα ως τώρα δεδομένα.

Ο νόμος 4670/2020, στην παράγραφο 4α, του άρθρου 25 (που τροποποιεί άρθρο 14 του νόμου 4387/2016), αναφέρει και τον τρόπο με τον οποίο θα προσδιοριστεί το τελικό ποσοστό των αυξήσεων για τις κύριες συντάξεις.

Ειδικότερα, η παράγραφος 4α του άρθρου 25 του νόμου 4670 αναφέρει ότι:

«Το συνολικό ποσό της σύνταξης αυξάνεται από την 1η.1.2023 κατ’ έτος, με κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, με βάση συντελεστή που προκύπτει από το άθροισμα του ετήσιου ποσοστού μεταβολής του ΑΕΠ συν το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή του προηγούμενου έτους διαιρούμενου διά του δύο (2) και δεν υπερβαίνει το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή».

Οι αυξήσεις, δηλαδή, θα είναι ίσες με το 50% του αθροίσματος της μεταβολής ΑΕΠ και πληθωρισμού και όχι μεγαλύτερες του ετήσιου πληθωρισμού.

Προσοχή: Η αύξηση θα υπολογιστεί επί της ανταποδοτικής και της εθνικής σύνταξης, όχι επί της προσωπικής διαφοράς.

Με τα ως τώρα δεδομένα από τις πλέον αρμόδιες πηγές (Τράπεζα της Ελλάδος, Κρατικός Προϋπολογισμός κ.ά.), ο ρυθμός ανάπτυξης για το 2022 εκτιμάται στο 3,5%-3,8% και ο πληθωρισμός σε ένα εύρος από 5,8% ως 7%.

Σύμφωνα με το νόμο και βάσει των έως τώρα επίσημων προβλέψεων της οικονομίας, το ήμισυ της ανάπτυξης, δηλαδή περίπου 1,9%, και το ήμισυ του πληθωρισμού, δηλαδή ένα μέσο ποσοστό 3,2%, αθροίζονται σε ένα ποσοστό της τάξης του 5,1%, που θα είναι και η αύξηση των αυξήσεων για το 2023.

Αν τα δεδομένα αλλάξουν (π.χ., μείωση του ρυθμού ανάπτυξης), μπορεί το ποσοστό αύξησης των συντάξεων να υποχωρήσει στο 4% και όχι πιο κάτω. Αν τα πράγματα καλυτερέψουν, τότε οι αυξήσεις μπορεί και να κινηθούν οριακά πάνω από το 5%.

Οι νέοι πίνακες με τις αυξήσεις κύριων συντάξεων για όλα τα Ταμεία που εξασφάλισε και αποκαλύπτει σήμερα το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις», παίρνουν ως εκτίμηση μια αύξηση της τάξης του 4,8% σε όλες τις συντάξεις.

Υπάρχει το ενδεχόμενο οι αυξήσεις να είναι κλιμακωτές, δηλαδή να αποφασιστεί μεγαλύτερη αύξηση στις χαμηλές συντάξεις, ώστε να φανούν στην τσέπη των συνταξιούχων, και μικρότερη αύξηση στις υψηλότερες συντάξεις.

Στον πρώτο πίνακα που επεξεργάστηκε και δημοσιεύει το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις» είναι οι κύριες συντάξεις γήρατος, αναπηρίας και θανάτου από όλα τα Ταμεία και οι αυξήσεις του 2023 για 2.249.911 παλαιούς συνταξιούχους πριν τις 13/5/2016.

Αντίστοιχα, στον δεύτερο πίνακα δημοσιεύονται οι συντάξεις (γήρατος, αναπηρίας, θανάτου) και οι αυξήσεις του 2023 για 394.261 νέους συνταξιούχους μετά τις 13/5/2016 από όλα τα Ταμεία.

Για τους παλαιούς συνταξιούχους οι αυξήσεις φτάνουν στα 67 ευρώ κατά μέσο όρο και αφορούν συνταξιούχους των πρώην Ειδικών Ταμείων (ΔΕΗ, ΟΤΕ, τραπεζών κ.ά.), όπου ενδεικτικά η μέση σύνταξη γήρατος από τα 1.404 ευρώ σήμερα, θα φτάσει στα 1.471 ευρώ το 2023.

Τη μεγαλύτερη αύξηση, 105 ευρώ το μήνα, θα έχουν και οι νέοι συνταξιούχοι από τα ίδια Ταμεία, όπου η μέση σύνταξη γήρατος από τα 2.184 ευρώ σήμερα, θα φτάσει στα 2.289 ευρώ το 2023.

Ενδεικτικά, με εκτίμηση για αύξηση 4,8% το 2023, οι αυξήσεις και συντάξεις των παλαιών συνταξιούχων θα διαμορφωθούν ως εξής:

• Η μέση σύνταξη γήρατος ΙΚΑ από τα 742 ευρώ προ φόρου σήμερα, θα φτάσε στα 777 ευρώ το 2023 (μέση αύξηση 36 ευρώ/μήνα), η μέση σύνταξη αναπηρίας από τα 520 ευρώ προ φόρου σήμερα, θα φτάσει στα 545 ευρώ το 2023 (μέση αύξηση 25 ευρώ/μήνα) και η μέση σύνταξη θανάτου από τα 446 ευρώ προ φόρου σήμερα, θα φτάσει στα 467 ευρώ το 2023 (μέση αύξηση 21 ευρώ/μήνα).
• Η μέση σύνταξη γήρατος στο Δημόσιο από τα 1.170 ευρώ προ φόρου σήμερα, θα φτάσε στα 1.226 ευρώ το 2023 (μέση αύξηση 56 ευρώ/μήνα), η αναπηρίας από τα 1.125 ευρώ προ φόρου σήμερα, θα φτάσει στα 1.179 ευρώ το 2023 (μέση αύξηση 54 ευρώ/μήνα) και η μέση σύνταξη θανάτου από τα 715 ευρώ προ φόρου σήμερα, θα φτάσει στα 749 ευρώ το 2023 (μέση αύξηση 34 ευρώ/μήνα).

Για τους νέους από 13/5/2016 και μετά συνταξιούχους λόγω γήρατος οι αυξήσεις και οι συντάξεις του 2023 διαμορφώνονται ως εξής:

• Για συνταξιούχους ΙΚΑ, μέση αύξηση 36 ευρώ το μήνα και μέση σύνταξη στα 780 ευρώ από τα 744 ευρώ σήμερα.
• Για συνταξιούχους Ταμείων ΔΕΚΟ-τραπεζών, μέση αύξηση 105 ευρώ το μήνα και μέση σύνταξη στα 2.289 ευρώ από 2.184 ευρώ σήμερα.
• Για συνταξιούχους Δημοσίου, μέση αύξηση 58 ευρώ το μήνα και μέση σύνταξη στα 1.266 ευρώ από τα 1.208 ευρώ σήμερα.
• Για συνταξιούχους από ΕΤΑΑ, μέση αύξηση 52 ευρώ το μήνα και μέση σύνταξη στα 1.125 ευρώ από τα 1.074 ευρώ σήμερα.