Σοκ για τους δημοσίους υπαλλήλους προκαλεί η έκτακτη νομοθετική ρύθμιση που βάζει τέλος στις πρόωρες συντάξεις.

Αύξηση του ορίου ηλικίας στα 62 έτη από το 2023 και έπειτα, επιβάλλεται για όλους όσους θέλουν να βγουν πρόωρα στη σύνταξη ενώ εξαιρούνται όσοι έχουν θεμελιώσει δικαίωμα για μειωμένη σύνταξη έως τις 31/12/22.

Nομοθετική ρύθμιση θέτει το τέλος των πρόωρων συντάξεων στο Δημόσιο από το 2023 κι έπειτα, εξαιρώντας μόνο όσους έχουν θεμελιωμένο δικαίωμα ως το τέλος του 2022.

Η διάταξη θα περιληφθεί στο μίνι ασφαλιστικό νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, το οποίο θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση την επόμενη εβδομάδα.

Από την επόμενη χρονιά η συνταξιοδότηση από το Δημόσιο με μειωμένη σύνταξη θα προϋποθέτει – τουλάχιστον – την συμπλήρωση του 62ου έτους της ηλικίας του ασφαλισμένου δημοσίου υπαλλήλου.

Συνεπώς, οι δημόσιοι υπάλληλοι που δεν θα θεμελιώσουν δικαίωμα για άμεση καταβολή της μειωμένης σύνταξης έως τις 31/12/2022, δηλαδή δεν θα έχουν συμπληρώσει ως το τέλος του έτους τις ηλικίες των 55 ως 60 ετών με 25ετία ως το 2012, δεν θα μπορούν να βγουν πρόωρα στη σύνταξη.

«Από την έναρξη ισχύος του Ν. 4336/2015 (Α΄ 94) μέχρι και τις 31.12.2022, οι ασφαλισμένοι του πρώην Δημοσίου που έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι και τις 31.12.2012 θεμελιώνουν δικαίωμα για άμεση καταβολή μειωμένης σύνταξης της περ. β΄ της παρ. 2 του άρθρου 56 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων (Π.Δ. 169/2007 – Α΄ 210), με βάση τα όρια ηλικίας που προβλέπονταν μέχρι και τις 18.8.2015, και μπορούν να ασκήσουν το δικαίωμά τους οποτεδήποτε.

Από 1ης.1.2023 το όριο ηλικίας της περ. β΄ της παρ. 2 του άρθρου 56 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων (Π.Δ. 169/2007 – Α΄ 210) για τους ασφαλισμένους του πρώην Δημοσίου που

α) έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι και τις 31.12.2012 και

β) δεν έχουν θεμελιώσει μέχρι και τις 31.12.2022 δικαίωμα για άμεση καταβολή μειωμένης σύνταξης της περ. β΄ της παρ. 2 του άρθρου 56 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων, με βάση τα όρια ηλικίας που προβλέπονταν μέχρι και τις 18.8.2015, αυξάνεται στο 62ο έτος».

Η νέα διάταξη επηρεάζει όσους θα συμπληρώσουν τις ηλικίες των 55 ως 60 ετών μετά την 1/1/2023, οι οποίοι θα «φορτωθούν» από 2 έως 7 επιπλέον χρόνια για τη μειωμένη σύνταξη.

Το ζήτημα των ορίων ηλικίας για μειωμένη σύνταξη στο Δημόσιο προέκυψε μετά τη γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, σύμφωνα με την οποία τα όρια των 55 ως 60 ετών θα έπρεπε να είχαν αρχίσει να αυξάνονται από τις 19/8/2015 και μετά με βάση το Νόμο 4336/2015, όπως έγινε με τα υπόλοιπα ταμεία μισθωτών.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ

Επειδή πολλοί ασφαλισμένοι όπως πρώην εργαζόμενοι στα ΕΛ-ΤΑ που αποχώρησαν με εθελουσία κυρίως γυναίκες, ρωτάνε εάν κινδυνεύουν, λέμε όχι εφόσον έχουν συμπληρώσει το παλιό όριο ηλικίας μέχρι 31/12/2021.

Η ρύθμιση αφορά μόνο το δημόσιο γιατί στον ιδιωτικό τομέα,  ειδικά ταμεία κ.λ.π. που εντάχτηκαν στον ΕΦΚΑ τα μεταβατικά όρια ηλικίας ίσχυαν από 18/8/ 2015.

Άρα όσοι ασφαλισμένοι στον ιδιωτικό τομέα είχαν τις προβλεπόμενες προϋποθέσεις μέχρι 31/12/2021, είτε όριο ηλικίας - το παλιό - είτε τα έτη ασφάλισης ανάλογα τι απαιτούνταν σε κάθε ταμείο έχουν κατοχυρώσει το δικαίωμα σύνταξης όταν συμπληρώσουν την νέα ηλικία και δεν πάνε όλοι στα 62.

Το ΝΣΚ έθεσε ουσιαστικά εκτός νόμιμων προϋποθέσεων όλες τις συνταξιοδοτήσεις που μεσολάβησαν από 19/8/2015 ως και σήμερα με τις ηλικίες των 55 ως 60 ετών.

Προκειμένου να μην υπάρξει θύελλα αντιδράσεων από τους δημοσίους υπαλλήλους, η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων αποφάσισε να εφαρμόσει τις αλλαγές από το 2023 κι έπειτα, δίνοντας ένα μεταβατικό διάστημα τριών μηνών -ως το τέλος του 2022- σε όσους είχαν «πιάσει» τα παλιά όρια ηλικίας.

Οι αλλαγές δεν επηρεάζουν όσους είχαν 25ετία έως το 2012, καθώς μπορούν να αποχωρήσουν με 55 έως 58 έτη ηλικίας, εφόσον ασκήσουν το δικαίωμα αυτό έως το τέλος του έτους. Συνταξεις.

Για τις περιπτώσεις αυτές οι διαδικασίες συνταξιοδότησης είχαν «παγώσει» από τον ΕΦΚΑ και αναμένεται να ενεργοποιηθούν εκ νέου μετά την ψήφιση του ασφαλιστικού νομοσχεδίου που ξεκαθαρίζει το τοπίο.

Έτσι οι ασφαλισμένοι που εξαιρούνται των νέων διατάξεων και μπορούν να καταθέσουν άμεσα αίτηση συνταξιοδότησης είναι:

όσοι έχουν πιάσει τα παλιά ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης των 55 (για γυναίκες) και τως 60 ετών (για άντρες) και θεμελίωσαν 25ετία το 2010.

όσοι έχουν πιάσει τα παλιά ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης των 56 (για άντρες και γυναίκες) και θεμελίωναν 25ετία το 2011.

όσοι έχουν συμπληρώσει ως τις 31/12/2022 τα παλιά όρια ηλικίας (άντρες και γυναίκες) με 25ετία ως το 2012.

Οι συνταξιούχοι, μετά από τις ονομαστικές περικοπές της περιόδου 2010-18 και τις πραγματικές μειώσεις (λόγω πληθωρισμού) από το περσινό καλοκαίρι, παραμένουν τα φορολογικά υποζύγια.

Ταυτόχρονα οι αποδοχές παραμένουν καθηλωμένες, παρά το γεγονός ότι αυξήθηκαν δραστικά τα έτη ασφάλισης (σ.σ. ελάχιστοι συνταξιοδοτούνται με λιγότερα από 40 έτη ασφάλισης). Τον περασμένο μήνα η μέση κύρια σύνταξη διαμορφωνόταν στα 747 ευρώ, μόλις 9 ευρώ παραπάνω από τη μέση σύνταξη του Σεπτεμβρίου 2021.

Και καθώς η μέση επικουρική παραμένει αμετάβλητη (192 ευρώ τόσο το 2021 όσο και φέτος), η μέση σύνταξη διαμορφώνεται στα 932 ευρώ. Και μόλις 1/3 συνταξιούχους (35%) λαμβάνει αποδοχές πέραν των 1.000 ευρώ το μήνα. Συνταξεις.

Ωστόσο, οι μέσες μεικτές αποδοχές είναι σχετικά υψηλότερες καθώς υπάρχουν ορισμένοι που λαμβάνουν περισσότερες από μια κύρια και μια επικουρική σύνταξη, όπως υπάρχουν και άλλοι που λαμβάνουν μόνο μια κύρια σύνταξη (ελεύθεροι επαγγελματίες κ.α.).

Για παράδειγμα οι μέσες μεικτές αμοιβές από κύριες συντάξεις γήρατος στους 1.857.323 αναφέρεται στα 968 ευρώ.

Οι συνταξιούχοι εξακολουθούν να υποβάλλονται σε φορολογικές θυσίες, καθώς πληρώνουν, όχι μόνο φόρο όπως είναι αναμενόμενο με βάσει τη φοροδοτική τους ικανότητα, αλλά επίσης:

– Υπερβολικά υψηλή εισφορά υγείας ίση με 6% τόσο στην κύρια όσο και στην επικουρική σύνταξη (από 4% μόνο στην κύρια μέχρι το 2015). Εξ αυτού του λόγου οι συνταξιούχοι καταβάλουν σχεδόν 1,8 δις. ευρώ εισφορές υπέρ υγείας κάθε χρόνο, με τα δεδομένα χάλια στο ΕΣΥ, την πρωτοβάθμια φροντίδα κ.α.

– Εισφορά υπέρ ΑΚΑΓΕ, δηλαδή τις παρακρατήσεις που γίνονται από το 2011 στους συνταξιούχους που θεωρείται ότι λαμβάνουν υψηλές αποδοχές (κλιμακωτά πάνω από 1.300 ευρώ…). Τα εν λόγω ποσά κατευθύνονται στον λεγόμενο «ασφαλιστικό κουμπαρά».

– Την Ειδική Εισφορά Αλληλεγγύης (για ετήσια εισοδήματα πάνω από 12.000 ευρώ) και η οποία, ευτυχώς, θα καταργηθεί από τις αρχές του 2023.

-Συνήθως τους παρακρατείται μέρος της σύνταξης για την αποπληρωμή των παλαιοτέρων εισφορών (οφειλές παρελθόντος), κυρίως όμως πληρώνουν κάθε μήνα την αναγνώριση των πλασματικών ετών ώστε να συμπληρώσουν τον προβλεπόμενο ασφαλιστικό χρόνο (40 έτη) και να εξέλθουν στο 62ο έτος.

Ουσιαστικά δηλαδή οι μικρές αναπροσαρμογές στις συντάξεις οφείλονται στα πλασματικά έτη που πληρώνουν οι (νέοι) συνταξιούχοι. Κατ αυτόν τον τρόπο οι μεγαλύτερες, τυπικά, συντάξεις είναι εικονικές. Τα χρήματα παρακρατούνται από τον ΕΦΚΑ για την αναγνώριση των πλασματικών…

Ενδιαφέρουσα είναι και η γεωγραφική κατανομή, αλλά και το ρόλο που παίζουν οι συντάξεις στις τοπικές κοινωνίες. Καθώς και τα ποσά σύνταξης που αντιστοιχούν σε κάθε Περιφέρεια σε σχέση με το αντίστοιχο ΑΕΠ για το έτος 2017 (στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ).

Για παράδειγμα: Στην Περιφέρεια Ηπείρου παρατηρείται η μεγαλύτερη τιμή (22,7%) του λόγου ποσού σύνταξης προς ΑΕΠ και ακολουθεί η Περιφέρεια Θεσσαλίας με τιμή 20,6%. Στην τελευταία θέση βρίσκεται η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου με τιμή 10,6%.