ΘΕΜΑ: Αναγνώριση χρόνου εκπαιδευτικής άδειας άνευ αποδοχών και μέχρι δύο έτη, κατ΄ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 40 του Ν.3966/2011, ως χρόνου ασφάλισης στο Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ.

ΣΧΕΤ.: α) Τα υπ΄ αριθμ. Φ80000/οικ9240/597/11-8-2011 και Φ80000/21395/1450/6-10-2011 έγγραφα της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων. β) Το υπ΄ αριθμ. Γ99/1/12/25-1-2011 Γενικό έγγραφο της Διοίκησης του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. γ) Οι εγκύκλιοι 78/93, 4/94, 90/95, 12/01.

Σας κοινοποιούμε τις διατάξεις του άρθρου 40 του Ν.3996/2011 «Αναμόρφωση του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας, Ρυθμίσεις θεμάτων Κοινωνικής Ασφάλισης και άλλες διατάξεις.» και σας γνωρίζουμε ότι αντικαθίσταται από 1-1-2011 η παρ.18 του άρθρου 10 του Ν.3863/2010 «Νέο Ασφαλιστικό Σύστημα και συναφείς διατάξεις, ρυθμίσεις στις εργασιακές σχέσεις», με τις οποίες αντικαταστάθηκαν αυτές του άρθρου 40 του Ν.2084/1992 (Φ.Ε.Κ. 165 Α΄) και επανακαθορίστηκαν οι χρόνοι ασφάλισης στους φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης και το Δημόσιο, που λαμβάνονται υπόψη για την συμπλήρωση των ημερών που απαιτούνται κατά περίπτωση, για την θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος ή την προσαύξηση του ποσού της σύνταξης των ασφαλισμένων.

Με την παρούσα εγκύκλιο σας κοινοποιούμε τις ανωτέρω διατάξεις και σας παρέχουμε οδηγίες για την εφαρμογή τους, όσον αφορά την αναγνώριση χρόνου εκπαιδευτικής άδειας άνευ αποδοχών μέχρι δύο (2) έτη.

I. ΕΝΝΟΙΑ - ΠΡΟΪΣΧΥΟΝ ΚΑΘΕΣΤΩΣ

Η εκπαιδευτική άδεια χορηγείται ύστερα από κοινή συμφωνία εργοδότη και εργαζομένου. Στην ουσία διευκολύνεται ο μισθωτός να απέχει από την εργασία του, με σκοπό την εκπαίδευση του, χωρίς να κινδυνεύει να καταγγελθεί η σύμβαση εργασίας του.

Κατά την διάρκεια της εκπαιδευτικής άδειας, η εργασιακή σχέση είναι σε αναστολή και ο εργοδότης δεν υποχρεούται να καταβάλλει αποδοχές. Για τον λόγο αυτό, δεν υφίσταται συνέχιση της ασφάλισης για τον συγκεκριμένο χρόνο.

Αρμόδιος φορέας για την αναγνώριση του ανωτέρω χρόνου της εκπαιδευτικής άδειας είναι αυτός, στον οποίο υπαγόταν ο ασφαλισμένος κατά τον χρόνο που του χορηγήθηκε.

Όπως είναι γνωστό με τις διατάξεις του άρθρου 40 του Ν.2084/92, δόθηκε η δυνατότητα να αναγνωριστεί ο χρόνος εκπαιδευτικής άδειας άνευ αποδοχών μέχρι και δύο (2) έτη, στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ., ύστερα από αίτηση του ενδιαφερομένου.(Σχ.εγκ.78/93).

Η ασφάλιση για την αναγνώριση του συγκεκριμένου χρόνου γίνεται μόνο για τον κλάδο σύνταξης του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. και για το Ε.Τ.Ε.Α.Μ. εφόσον δεν υπάρχει άλλη επικουρική ασφάλιση.(Σχετ.Εγκ.4/94).

Κατόπιν με τις διατάξεις του άρθρου 5 παρ.3 του Ν.2335/95 προστέθηκε εδάφιο στο τέλος της παρ.2. του άρθρου 40 του Ν.2084/92, το οποίο αναφέρεται στον τρόπο με τον οποίο θα καταβάλλονται οι ασφαλιστικές εισφορές.

Συγκεκριμένα ορίστηκε ότι οι ασφαλιστικές εισφορές για την αναγνώριση του χρόνου της εκπαιδευτικής άδειας καταβάλλονται είτε εφάπαξ μέσα σε τρεις μήνες από την κοινοποίηση της απόφασης με έκπτωση 15%, είτε σε μηνιαίες δόσεις ίσες με τους αναγνωριζόμενους μήνες.

Η πρώτη δόση καταβάλλονταν μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από αυτόν στον οποίο κοινοποιούνταν η απόφαση στον ενδιαφερόμενο. Καθυστέρηση καταβολής της δόσης συνεπαγόταν επιβάρυνση της με πρόσθετο τέλος κατά τα ισχύοντα για κάθε ασφαλιστικό Οργανισμό.

Επίσης είχε προβλεφθεί ότι καθυστέρηση καταβολής δόσης πέραν του εξάμηνου από την λήξη της τελευταίας δόσης συνεπαγόταν απώλεια του δικαιώματος προς αναγνώριση του χρόνου που αντιστοιχούσε στις δόσεις που δεν είχαν εξοφληθεί. Το δικαίωμα της αναγνώρισης μπορούσε να ασκηθεί για κάθε περίπτωση μόνο μια φορά (Σχετ.εγκ.90/95).

II. ΙΣΧΥΣ ΤΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ - ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ - ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ

Η ισχύς των διατάξεων του άρθρου 40 του Ν.3996/2011 αρχίζει σύμφωνα με ρητή αναφορά την 1/1/2011 και αφορά ασφαλισμένους που συγκεντρώνουν αθροιστικά τις εξής προϋποθέσεις:

Θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα υποχρεωτικά μετά την 1-1-2011 και έχουν πραγματοποιήσει τουλάχιστον 3600 ημέρες ή δώδεκα (12) έτη ασφάλισης.

Σημειώνουμε ότι ο συνολικός χρόνος ο οποίος αναγνωρίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 40 του Ν.3699/2011 για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος δεν μπορεί να υπερβεί:

Τα τέσσερα (4)έτη ή 48 μήνες, για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα εντός του έτους 2011.

Τα πέντε (5) έτη ή 60 μήνες, για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα εντός του έτους 2012.

Τα έξι (6) έτη ή 72 μήνες, για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα εντός του έτους 2013 και

Τα επτά (7) έτη ή 84 μήνες, για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 1-1-2014 και εφεξής.

Επισημαίνουμε ότι η αναγνώριση χρόνου εκπαιδευτικής άδειας άνευ αποδοχών μπορεί να γίνει με το προϊσχύον καθεστώς προκειμένου να θεμελιωθεί συνταξιοδοτικό δικαίωμα με τις διατάξεις που ίσχυαν μέχρι 31-12-2010.

Αντίθετα για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα με διατάξεις που διαμορφώνονται και ισχύουν από 1-1-2011 βάσει του άρθρου 10 του Ν.3863/2010 (αύξηση ηλικιακών - χρονικών προϋποθέσεων), θα ισχύσουν οι κοινοποιούμενες διατάξεις.

Επίσης σας γνωρίζουμε ότι χρόνοι ασφάλισης που έχουν αναγνωριστεί βάσει άλλων διατάξεων αφαιρούνται από τον συνολικό χρόνο που μπορεί να αναγνωρίσει ο ασφαλισμένος κατ΄ ανώτατο όριο, ανάλογα με το έτος θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 10 του Ν.3863/2010 (σχετ. η αριθμ. Φ80000/οικ/9240/597/11-8-2011 εγκύκλιος της Γ.Γ.ΚΑ.).

III. ΥΠΑΓΟΜΕΝΑ ΠΡΟΣΩΠΑ - ΘΕΜΕΛΙΩΣΗ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ - ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ

Σύμφωνα με την παρ. 18 του άρθ. 10 του Ν. 3863/2010, όπως ισχύει μετά την αντικατάστασή του με το άρθ. 40 του Ν. 3996/2011, δικαίωμα για αναγνώριση του χρόνου για τον οποίο δεν έχει χωρήσει ασφάλιση σε φορείς κύριας ή επικουρικής ασφάλισης ή το Δημόσιο, έχουν:

α) όσοι θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα με προϋποθέσεις που αυξάνονται με τις διατάξεις του άρθ. 10 του Ν. 3863/2010 και ισχύουν από 1/1/2011 ή

β) όσοι επιλέγουν να χρησιμοποιήσουν τις διατάξεις του άρθ. 10 του Ν.3863/2010 με προϋποθέσεις που μεταβλήθηκαν, καίτοι έχουν θεμελιωμένο δικαίωμα, με τις προγενέστερες διατάξεις.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ:

Α) `Ανδρας 56 ετών με 10.000 βαρέα ένσημα, ο οποίος έχει ήδη θεμελιώσει δικαίωμα για πλήρη σύνταξη με τη συμπλήρωση του 60ού έτους της ηλικίας, μπορεί να αναγνωρίσει πλασματικό χρόνο εκπαιδευτικής άδειας προκειμένου να συνταξιοδοτηθεί με 10.500 εκ των οποίων 7.500 βαρέα στην ηλικία των 55 ετών και 9 μηνών.

Β) `Ανδρας 59 ετών, που συμπληρώνει 10.500 ημέρες ασφάλισης στο τέλος του 2010 με αναγνώριση στρατιωτικής υπηρεσίας, μπορεί να επιλέξει να μην αναγνωρίσει τη στρατιωτική υπηρεσία και να αναγνωρίσει πλασματικό χρόνο εκπαιδευτικής άδειας για να συμπληρώσει τα 10.500 το 2011 και να λάβει πλήρη σύνταξη με τη συμπλήρωση 10.800 ημερών ασφάλισης.

Γ) Γυναίκα 56 ετών με 10.100 ημέρες ασφάλισης στο τέλος του 2010, καίτοι έχει θεμελιωμένο δικαίωμα για να λάβει πλήρη σύνταξη με τη συμπλήρωση του 57ου έτους της ηλικίας της, μπορεί να αναγνωρίσει πλασματικό χρόνο εκπαιδευτικής άδειας και να λάβει σύνταξη με τη συμπλήρωση του 58ου έτους της ηλικίας και τη συμπλήρωση 10.400 ημερών ασφάλισης.

Δ) `Ανδρας που θέλει να λάβει δεύτερη σύνταξη δεν μπορεί να αναγνωρίσει πλασματικούς χρόνους του άρθρου 40 του Ν. 3996/2011, διότι οι διατάξεις για τη χορήγηση δεύτερης σύνταξης στους άνδρες (6000 Η.Ε. και 65 ετών) δεν εθίγησαν με το άρθρο 10 του Ν. 3863/2010.

Ε) Γονέας τέκνου με αναπηρία δεν μπορεί να αναγνωρίσει πλασματικούς χρόνους του άρθρου 40 του Ν. 3996/2011, διότι οι διατάξεις για τη χορήγηση σύνταξης στους γονείς τέκνων με αναπηρία δεν εθίγησαν με το άρθρο 10 του Ν. 3863/2010.

Σημειώνεται ότι, δεν είναι δυνατό να κάνουν χρήση των συγκεκριμένων διατάξεων ασφαλισμένοι του Δημοσίου για τους οποίους απονέμων φορέας είναι το Δημόσιο και οι οποίοι πριν τον διορισμό τους είχαν ασφάλιση στο Ι.Κ.Α.- Ε.Τ.Α.Μ., αφού δεν θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα με τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που διαμορφώνονται και ισχύουν από 1.1.2011 και εφεξής βάσει των διατάξεων του άρθρου 10 του Ν. 3863/2010.

Αντίθετα, τέως ασφαλισμένος στο Δημόσιο ο οποίος στη συνέχεια ασφαλίστηκε στο Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. και θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 1-1-2011 και εφεξής με βάση τις διατάξεις του άρθρου 10 του Ν.3863/2010, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 40 του Ν.3966/2011, έχει την δυνατότητα αναγνώρισης χρόνου εκπαιδευτικής άδειας με βάση τις παρούσες διατάξεις.

IV. ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΜΕΝΟΥ ΧΡΟΝΟΥ

Ο χρόνος που αναγνωρίζεται λαμβάνεται υπόψη τόσο για την θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος όσο και για την προσαύξηση του ποσού της σύνταξης.

Στις περιπτώσεις που το δικαίωμα θεμελιώνεται μετά την 1-1-2011 με τις διατάξεις που διαμορφώνονται και ισχύουν βάσει του άρθρου 10 του Ν.3863/2010 (αύξηση ηλικιακών - χρονικών προϋποθέσεων) απαραίτητη προϋπόθεση για την αξιοποίηση του χρόνου τόσο για την θεμελίωση όσο και για την προσαύξηση του ποσού της σύνταξης είναι οι ασφαλισμένοι να έχουν συμπληρώσει τουλάχιστον 3.600 ημέρες πραγματικής ή προαιρετικής ασφάλισης.

V. ΑΡΜΟΔΙΟΣ ΦΟΡΕΑΣ - ΠΡΟΘΕΣΜΙΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ -ΥΠΟΒΟΛΗ ΑΙΤΗΣΗΣ - ΔΙΕΥΚΡΙΝΗΣΕΙΣ

Με τις κοινοποιούμενες διατάξεις του άρθρου 40 του Ν.3996/2011 αντικαθίσταται από 1-1-2011 η παρ. 18 του άρθρου 10 του Ν.3863/2010που αντικατέστησε το άρθρο 40 του Ν.2084/92 και ρητά ορίζεται ότι εξακολουθεί να ισχύει το δικαίωμα αναγνώρισης του χρόνου εκπαιδευτικής άδειας άνευ αποδοχών και μέχρι δύο (2) έτη.

Αρμόδιος ασφαλιστικός φορέας για την αναγνώριση του ανωτέρω χρόνου της εκπαιδευτικής άδειας είναι αυτός, στον οποίο υπαγόταν ο ασφαλισμένος κατά τον χρόνο που του χορηγήθηκε.

Ο χρόνος της εκπαιδευτικής άδειας αναγνωρίζεται κατόπιν υποβολής της σχετικής αίτησης από τον ενδιαφερόμενο.

Σημειώνουμε ότι το δικαίωμα για την εν λόγω αναγνώριση είναι απρόθεσμο, δεδομένου ότι δεν τίθεται συγκεκριμένη προθεσμία στο νόμο, εντός της οποίας θα πρέπει να ασκηθεί, η δε αίτηση αναγνώρισης μπορεί να υποβληθεί ανεξαρτήτως του χρόνου ασφάλισης που έχει πραγματοποιήσει ο ασφαλισμένος στο φορέα, όμως προκειμένου να συνυπολογισθεί και να αξιοποιηθεί συνταξιοδοτικά ο χρόνος αυτός από τον ασφαλισμένο θα πρέπει να έχει συμπληρώσει τουλάχιστον 3600 ημέρες ή 12 έτη πραγματικής ή και προαιρετικής ασφάλισης.

Η σχετική αίτηση αναγνώρισης μπορεί να υποβληθεί και οποτεδήποτε προγενέστερα ή μεταγενέστερα του έτους του οποίου τις προϋποθέσεις επιθυμεί ο ενδιαφερόμενος να κατοχυρώσει, ακόμα και ταυτόχρονα με την αίτηση συνταξιοδότησης αλλά σε καμιά περίπτωση μετά την ημερομηνία αίτησης συνταξιοδότησης, (εφόσον καθίσταται συνταξιούχος από αιτήσεως). Ευνόητο είναι, ότι ο μέγιστος δυνατός αναγνωριστέος πλασματικός χρόνος θα είναι σε κάθε περίπτωση, αυτός που αντιστοιχεί στο έτος εκείνο, τις προϋποθέσεις του οποίου επιθυμούν οι ασφαλισμένοι να κατοχυρώσουν.(σχετ. το υπ΄ αριθμ. Φ80000/21395/1450/6-10-2011 έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων.).

Α. Υποβολή της αίτησης για αναγνώριση ταυτόχρονα με την υποβολή της αίτησης για συνταξιοδότηση.

Στην περίπτωση που η αίτηση για αναγνώριση υποβληθεί ταυτόχρονα με την αίτηση για συνταξιοδότηση, μετά την ολοκλήρωση της ανακεφαλαίωσης, οι υπηρεσίες απονομών θα πρέπει να ενημερώνουν τις υπηρεσίες εσόδων για τον χρόνο στον οποίο θεμελιώνεται το συνταξιοδοτικό δικαίωμα, λαμβάνοντας υπόψη και το χρόνο που ζητά να αναγνωρίσει ο ασφαλισμένος.

Β. Υποβολή της αίτησης για αναγνώριση σε προγενέστερο χρόνο από αυτόν της αίτησης για συνταξιοδότηση.

Στην περίπτωση που η αίτηση για την αναγνώριση υποβληθεί σε προγενέστερο χρόνο από αυτόν της υποβολής της αίτησης για συνταξιοδότηση και δεν έχει προηγηθεί η ανακεφαλαίωση του χρόνου ασφάλισης, ο ασφαλισμένος με αίτηση του ενημερώνει την αρμόδια Υπηρεσία Εσόδων για τον χρόνο που επιθυμεί να αναγνωρίσει και για τον χρόνο θεμελίωσης, αναλαμβάνοντας και τη σχετική ευθύνη στην περίπτωση που κατά την επεξεργασία της αίτησης για συνταξιοδότηση διαπιστωθεί ότι το δικαίωμα του δεν θεμελιώνεται στο έτος του οποίου τις προϋποθέσεις επικαλείται.

Η αίτηση αναγνώρισης του χρόνου εκπαιδευτικής άδειας υποβάλλεται στο Τμήμα Εσόδων του Υποκ/τος Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.A.M. του τόπου κατοικίας του ασφαλισμένου.

Μαζί με την αίτηση υποβάλλονται:

1. Βεβαίωση του εργοδότη που εκδόθηκε κατά τον χρόνο της άδειας, από την οποία προκύπτει ο λόγος της χορηγηθείσας άδειας και η διάρκεια αυτής. Δεκτή μπορεί να γίνει και βεβαίωση του εργοδότη ανεξαρτήτου χρονικής περιόδου εκδόσεως αυτής, από την οποία να προκύπτουν τα στοιχεία αυτά.

2. Βεβαίωση αποδοχών του μήνα του αμέσως προηγουμένου της υποβολής της αίτησης.

Μετά την υποβολή των ανωτέρω δικαιολογητικών, εκδίδεται απόφαση αναγνώρισης του χρόνου εκπαιδευτικής άδειας στην οποία προσδιορίζεται το ποσό των εισφορών. Αντίγραφο της απόφασης κοινοποιείται στον ενδιαφερόμενο με απόδειξη παραλαβής.

VI. ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΕΙΣΦΟΡΩΝ - ΚΛΑΔΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ

Οι αποδοχές επί των οποίων υπολογίζονται οι εισφορές είναι αυτές που λαμβάνει ο ασφαλισμένος κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης για αναγνώριση ή οι αποδοχές του τελευταίου μήνα πλήρους απασχόλησης (ενεργούς απασχόλησης), ή οι αποδοχές του τελευταίου μήνα απασχόλησης, μη δυναμένων να υπολείπονται του 25 πλαισίου του Η.Α.Ε. που ίσχυε την 31/12/2011 (δηλ. 33,57 ευρώ). Σχετικές οδηγίες έχουν δοθεί με την εγκ.40/12 του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ.

Η ασφάλιση γίνεται στον κλάδο συντάξεως του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ.

Κάθε έτος αναγνωριζόμενου χρόνου υπολογίζεται σε τριακόσιες (300) ημέρες

και κάθε μήνας σε είκοσι πέντε (25) ημέρες.

Οι εισφορές καταβάλλονται στο σύνολο τους (εργοδότη και ασφαλισμένου) από τους ίδιους τους ενδιαφερόμενους.

Η καταβολή γίνεται είτε εφάπαξ μέσα σε τρεις μήνες από την κοινοποίηση της απόφασης με έκπτωση 15%, είτε σε μηνιαίες δόσεις ισάριθμες με τους μήνες της άδειας που αναγνωρίζονται.

Η πρώτη δόση καταβάλλεται μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από αυτόν στον οποίο κοινοποιείται η απόφαση στον ενδιαφερόμενο. Η τυχόν καθυστέρηση καταβολής της δόσης πέραν του μηνός, εντός του οποίου πρέπει να καταβληθεί, συνεπάγεται επιβάρυνση με πρόσθετα τέλη κατά τα ισχύοντα στην νομοθεσία του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ.

Τέλος του μήνα θεωρείται η τελευταία ημέρα του μήνα που είναι εργάσιμη για τις Δημόσιες Υπηρεσίες.