Ευνοϊκές ρυθμίσεις για τη συνταξιοδότηση μητέρων με ανήλικα τέκνα περιλαμβάνει εγκύκλιος του ΙΚΑ- 30/06/2012, η οποία αφορά και τις περιπτώσεις συνταξιοδότησης που εκκρεμούν από τις 15 Ιουλίου του 2010. Ειδικότερα δίνεται η δυνατότητα στις μητέρες με ανήλικα παιδιά να συνταξιοδοτηθούν αναγνωρίζοντας το χρόνο επιδοτούμενης ανεργίας ή ασθένειας δέκα χρόνια πριν την ενηλικίωση του παιδιού και όχι 10 χρόνια πριν την αίτηση συνταξιοδότησης. Να σημειωθεί ότι οι ασφαλισμένες μητέρες που έχουν κάνει αίτηση για συνταξιοδότηση με διαφορετικό καθεστώς μπορούν να καταθέσουν αίτηση στο ΙΚΑ και να συνταξιοδοτηθούν με τις νέες ρυθμίσεις.
Αναλυτικότερα, δεδομένου ότι το ισχύον μέχρι 31/12/2010 όριο ηλικίας συνταξιοδότησης των μητέρων με ανήλικα τέκνα είναι το 55ο έτος για πλήρη σύνταξη και το 50ό για μειωμένη, διευκρινίστηκε ότι όλες οι ασφαλισμένες έως 31/12/1992 στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ μητέρες, που σε κάποια χρονική στιγμή –η οποία μπορεί να ανατρέξει πολύ πριν από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του ως άνω νόμου, δεν μπορεί όμως να υπερβεί την 31/12/2010– συμπλήρωσαν σωρευτικά τις 5.500 ημέρες ασφάλισης και είχαν ανήλικο τέκνο, συνταξιοδοτούνται οποτεδήποτε με τα ανωτέρω όρια ηλικίας, χωρίς να εξετάζεται εάν κατά τη συμπλήρωση των ορίων αυτών συνέτρεχε ή όχι η ανηλικότητα του παιδιού.
Ο χρόνος επιδότησης λόγω ασθενείας και τακτικής ανεργίας συνυπολογίζεται για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος λόγω γήρατος και μέχρι 200 ημέρες από κάθε αιτία την τελευταία 10ετία πριν από την υποβολή της αίτησης για συνταξιοδότηση.
Όμως με αφορμή έγγραφο ερώτημα του ΙΚΑ προς το αρμόδιο υπουργείο σχετικά με τη δυνατότητα συνυπολογισμού της επιδοτούμενης ασθένειας ή ανεργίας που εντοπίζεται σε χρονικό διάστημα απώτερο της δεκαετίας που προηγείται της αίτησης για συνταξιοδότηση το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης απάντησε:
- Οι μητέρες ανήλικων τέκνων, που μέχρι 31/12/2010 συμπληρώνουν σωρευτικά τις προϋποθέσεις των 5.500 ημερών ασφάλισης και της ανηλικότητας του παιδιού τους, κατοχυρώνουν το μέχρι τότε ισχύον ηλικιακό όριο των 55 ετών για πλήρη σύνταξη και των 50 ετών για μειωμένη, έστω και εάν αυτές συνταξιοδοτούνται μετά την ημερομηνία αυτή.
- Στις περιπτώσεις που το τέκνο είχε ενηλικιωθεί πριν από το έτος 2010 και οι ασφαλισμένες είχαν πραγματοποιήσει λιγότερες από 5.500 πραγματικές ημέρες ασφάλισης, οι ημέρες επιδότησης λόγω ανεργίας και/ή ασθένειας συνυπολογίζονται για τη συνταξιοδότηση, εφόσον αυτές τοποθετούνται εντός της δεκαετίας που προηγείται της ημερομηνίας ενηλικίωσης του τέκνου.
Συνεπώς, κατόπιν των ανωτέρω, στις περιπτώσεις συνταξιοδότησης με τις διατάξεις των μητέρων ανήλικων τέκνων, όπως αυτές ίσχυαν μέχρι 31/12/2010, για τη συμπλήρωση των 5.500 ημερών ασφάλισης που απαιτούνται μέχρι την ενηλικίωση του τέκνου τους θα λαμβάνεται υπόψη χρόνος επιδοτούμενης ανεργίας ή/και ασθένειας (μέχρι 200 ημέρες για κάθε αιτία), που πραγματοποιήθηκε μέσα στην τελευταία 10ετία πριν την ενηλικίωση του παιδιού τους, χωρίς να απαιτείται ο χρόνος επιδότησης να ανάγεται στη δεκαετία πριν από την αίτηση συνταξιοδότησης.
Για παράδειγμα, ασφαλισμένη που το 2010 είχε τέκνο 20 χρόνων και 5.200 ημέρες ασφάλισης θα πρέπει να έχει 200 ημέρες επιδοτούμενης ανεργίας και 200 ημέρες ασθένειας από το 1998 και μετά όχι από το 2000 και μετά όπως οριζόταν μέχρι σήμερα.
Αιτήσεις που εκκρεμούν σε οποιοδήποτε στάδιο της διοικητικής διαδικασίας θα κριθούν σύμφωνα με τα προαναφερόμενα, ενώ περιπτώσεις που έχουν αντιμετωπιστεί διαφορετικά θα επανακριθούν κατόπιν αιτήσεως από τις ενδιαφερόμενες –η οποία θα έχει το χαρακτήρα όχλησης– τα δε οικονομικά αποτελέσματα θα ανατρέξουν στην ημερομηνία της αρχικής αίτησης συνταξιοδότησης, σε καμία όμως περίπτωση πριν την 15/7/2010, δηλ. την ημερομηνία δημοσίευσης του ν. 3863/2010.
Ποιοι χρόνοι αναγνωρίζονται για τις μητέρες ανηλίκων μέχρι 31-12-2010:
Οι χρόνοι ασφάλισης που συνυπολογίζονται για την παραπάνω κατηγορία ασφαλισμένων που θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης μέχρι 31-12-2010 βάσει του άρθρου 40 του ν.2084/92, είναι οι παρακάτω:
• Χρόνος Ασθένειας υπολογίζεται για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος μέχρι 200 ημέρες την τελευταία δεκαετία πριν από την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης.
• Χρόνος Ανεργίας υπολογίζεται για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος μέχρι 200 ημέρες την τελευταία δεκαετία πριν από την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης.
• Χρόνος γονικής άδειας ανατροφής παιδιών και -εκπαιδευτικής άδειας άνευ αποδοχών (μέχρι 2 έτη), αναγνωρίζεται με εξαγορά έπειτα από αίτηση στου ασφαλισμένου και λαμβάνονται υπ όψιν τόσο για τη θεμελίωση όσο για την προσαύξηση της σύνταξης
• Χρόνος αναπηρίας. Ο χρόνος δηλαδή που ο ασφαλισμένος έλαβε σύνταξη αναπηρίας συνυπολογίζεται για τη συμπλήρωση ελάχιστων προϋποθέσεων που απαιτούνται για τη συνταξιοδότηση λόγω γήρατος (πλήρη).
• Χρόνος προαιρετικής ασφάλισης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι μητέρες πριν από το 1993 που δεν συμπληρώνουν τις 5.500 ημέρες ασφάλισης μέχρι 31.12.2010 ακόμη και αν αναγνωρίζουν χρόνους θα πρέπει να γνωρίζουν ότι:
• Αν το 2011 συμπληρώνουν τις 5500 ημέρες ασφάλισης και έχουν ανήλικο τέκνο δικαιούνται μειωμένη στο 52ο έτος και πλήρη στο 57ο έτος.
• Αν το 2012 συμπληρώνουν τις 5500 ημέρες ασφάλισης και έχουν ανήλικο τέκνο δικαιούνται μειωμένη στο 55ο έτος και πλήρη στο 60ο έτος.
• Αν το 2013 και μετά συμπληρώνουν τις 5500 ημέρες ασφάλισης και έχουν ανήλικο τέκνο δικαιούνται στο 60ο έτος μειωμένη και στο 65ο έτος πλήρη..
• Η μείωση της σύνταξης σε περίπτωση που δεν έχει συμπληρωθεί το όριο της πλήρους συνταξιοδότησης θα ανέρχεται στο 0,5% για κάθε μήνα που υπολείπεται για το όριο της πλήρους συνταξιοδότησης, δηλαδή η μείωση κατ' έτος ανέρχεται στο 6%.
Αξίζει να αναφερθεί ότι τα παραπάνω αναφερόμενα που ισχύουν για τις μητέρες με ανήλικο τέκνο, ισχύουν και για τον πατέρα ασφαλισμένο στο ΙΚΑ με την προϋπόθεση να υπάρχει χηρεία.
Αναλυτικότερα, δεδομένου ότι το ισχύον μέχρι 31/12/2010 όριο ηλικίας συνταξιοδότησης των μητέρων με ανήλικα τέκνα είναι το 55ο έτος για πλήρη σύνταξη και το 50ό για μειωμένη, διευκρινίστηκε ότι όλες οι ασφαλισμένες έως 31/12/1992 στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ μητέρες, που σε κάποια χρονική στιγμή –η οποία μπορεί να ανατρέξει πολύ πριν από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του ως άνω νόμου, δεν μπορεί όμως να υπερβεί την 31/12/2010– συμπλήρωσαν σωρευτικά τις 5.500 ημέρες ασφάλισης και είχαν ανήλικο τέκνο, συνταξιοδοτούνται οποτεδήποτε με τα ανωτέρω όρια ηλικίας, χωρίς να εξετάζεται εάν κατά τη συμπλήρωση των ορίων αυτών συνέτρεχε ή όχι η ανηλικότητα του παιδιού.
Ο χρόνος επιδότησης λόγω ασθενείας και τακτικής ανεργίας συνυπολογίζεται για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος λόγω γήρατος και μέχρι 200 ημέρες από κάθε αιτία την τελευταία 10ετία πριν από την υποβολή της αίτησης για συνταξιοδότηση.
Όμως με αφορμή έγγραφο ερώτημα του ΙΚΑ προς το αρμόδιο υπουργείο σχετικά με τη δυνατότητα συνυπολογισμού της επιδοτούμενης ασθένειας ή ανεργίας που εντοπίζεται σε χρονικό διάστημα απώτερο της δεκαετίας που προηγείται της αίτησης για συνταξιοδότηση το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης απάντησε:
- Οι μητέρες ανήλικων τέκνων, που μέχρι 31/12/2010 συμπληρώνουν σωρευτικά τις προϋποθέσεις των 5.500 ημερών ασφάλισης και της ανηλικότητας του παιδιού τους, κατοχυρώνουν το μέχρι τότε ισχύον ηλικιακό όριο των 55 ετών για πλήρη σύνταξη και των 50 ετών για μειωμένη, έστω και εάν αυτές συνταξιοδοτούνται μετά την ημερομηνία αυτή.
- Στις περιπτώσεις που το τέκνο είχε ενηλικιωθεί πριν από το έτος 2010 και οι ασφαλισμένες είχαν πραγματοποιήσει λιγότερες από 5.500 πραγματικές ημέρες ασφάλισης, οι ημέρες επιδότησης λόγω ανεργίας και/ή ασθένειας συνυπολογίζονται για τη συνταξιοδότηση, εφόσον αυτές τοποθετούνται εντός της δεκαετίας που προηγείται της ημερομηνίας ενηλικίωσης του τέκνου.
Συνεπώς, κατόπιν των ανωτέρω, στις περιπτώσεις συνταξιοδότησης με τις διατάξεις των μητέρων ανήλικων τέκνων, όπως αυτές ίσχυαν μέχρι 31/12/2010, για τη συμπλήρωση των 5.500 ημερών ασφάλισης που απαιτούνται μέχρι την ενηλικίωση του τέκνου τους θα λαμβάνεται υπόψη χρόνος επιδοτούμενης ανεργίας ή/και ασθένειας (μέχρι 200 ημέρες για κάθε αιτία), που πραγματοποιήθηκε μέσα στην τελευταία 10ετία πριν την ενηλικίωση του παιδιού τους, χωρίς να απαιτείται ο χρόνος επιδότησης να ανάγεται στη δεκαετία πριν από την αίτηση συνταξιοδότησης.
Για παράδειγμα, ασφαλισμένη που το 2010 είχε τέκνο 20 χρόνων και 5.200 ημέρες ασφάλισης θα πρέπει να έχει 200 ημέρες επιδοτούμενης ανεργίας και 200 ημέρες ασθένειας από το 1998 και μετά όχι από το 2000 και μετά όπως οριζόταν μέχρι σήμερα.
Αιτήσεις που εκκρεμούν σε οποιοδήποτε στάδιο της διοικητικής διαδικασίας θα κριθούν σύμφωνα με τα προαναφερόμενα, ενώ περιπτώσεις που έχουν αντιμετωπιστεί διαφορετικά θα επανακριθούν κατόπιν αιτήσεως από τις ενδιαφερόμενες –η οποία θα έχει το χαρακτήρα όχλησης– τα δε οικονομικά αποτελέσματα θα ανατρέξουν στην ημερομηνία της αρχικής αίτησης συνταξιοδότησης, σε καμία όμως περίπτωση πριν την 15/7/2010, δηλ. την ημερομηνία δημοσίευσης του ν. 3863/2010.
Ποιοι χρόνοι αναγνωρίζονται για τις μητέρες ανηλίκων μέχρι 31-12-2010:
Οι χρόνοι ασφάλισης που συνυπολογίζονται για την παραπάνω κατηγορία ασφαλισμένων που θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης μέχρι 31-12-2010 βάσει του άρθρου 40 του ν.2084/92, είναι οι παρακάτω:
• Χρόνος Ασθένειας υπολογίζεται για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος μέχρι 200 ημέρες την τελευταία δεκαετία πριν από την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης.
• Χρόνος Ανεργίας υπολογίζεται για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος μέχρι 200 ημέρες την τελευταία δεκαετία πριν από την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης.
• Χρόνος γονικής άδειας ανατροφής παιδιών και -εκπαιδευτικής άδειας άνευ αποδοχών (μέχρι 2 έτη), αναγνωρίζεται με εξαγορά έπειτα από αίτηση στου ασφαλισμένου και λαμβάνονται υπ όψιν τόσο για τη θεμελίωση όσο για την προσαύξηση της σύνταξης
• Χρόνος αναπηρίας. Ο χρόνος δηλαδή που ο ασφαλισμένος έλαβε σύνταξη αναπηρίας συνυπολογίζεται για τη συμπλήρωση ελάχιστων προϋποθέσεων που απαιτούνται για τη συνταξιοδότηση λόγω γήρατος (πλήρη).
• Χρόνος προαιρετικής ασφάλισης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι μητέρες πριν από το 1993 που δεν συμπληρώνουν τις 5.500 ημέρες ασφάλισης μέχρι 31.12.2010 ακόμη και αν αναγνωρίζουν χρόνους θα πρέπει να γνωρίζουν ότι:
• Αν το 2011 συμπληρώνουν τις 5500 ημέρες ασφάλισης και έχουν ανήλικο τέκνο δικαιούνται μειωμένη στο 52ο έτος και πλήρη στο 57ο έτος.
• Αν το 2012 συμπληρώνουν τις 5500 ημέρες ασφάλισης και έχουν ανήλικο τέκνο δικαιούνται μειωμένη στο 55ο έτος και πλήρη στο 60ο έτος.
• Αν το 2013 και μετά συμπληρώνουν τις 5500 ημέρες ασφάλισης και έχουν ανήλικο τέκνο δικαιούνται στο 60ο έτος μειωμένη και στο 65ο έτος πλήρη..
• Η μείωση της σύνταξης σε περίπτωση που δεν έχει συμπληρωθεί το όριο της πλήρους συνταξιοδότησης θα ανέρχεται στο 0,5% για κάθε μήνα που υπολείπεται για το όριο της πλήρους συνταξιοδότησης, δηλαδή η μείωση κατ' έτος ανέρχεται στο 6%.
Αξίζει να αναφερθεί ότι τα παραπάνω αναφερόμενα που ισχύουν για τις μητέρες με ανήλικο τέκνο, ισχύουν και για τον πατέρα ασφαλισμένο στο ΙΚΑ με την προϋπόθεση να υπάρχει χηρεία.