Συντάξεις: Τα «ψιλά γράμματα» στις κρατήσεις εισφοράς αλληλεγγύης και ασθενείας (παραδείγματα)
Υψηλότερες κρατήσεις από την Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ) και την εισφορά ασθενείας κρύβουν τα «ψιλά γράμματα» των ενημερωτικών σημειωμάτων με τις επανυπολογισμένες συντάξεις, που θα αρχίσουν να παίρνουν στα χέρια τους οι συνταξιούχοι σε δύο μήνες.
Οι κρατήσεις αυτές θα είναι μεγαλύτερες σε σχέση με πριν και θα ροκανίσουν τις αυξήσεις που θα προκύψουν στις συντάξεις. Μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις οι αυξημένες κρατήσεις θα οδηγήσουν και σε μικρότερη μείωση της προσωπικής διαφοράς.
Η ΕΑΣ επιβάλλεται σε μικτά ποσά συντάξεων πάνω από τα 1.400 ευρώ. Η εισφορά αυτή τίθεται πλέον εν αμφιβόλω με την απόφαση 504/2021 της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, πλην όμως εξακολουθεί να μένει στις συντάξεις μέχρι νεωτέρας, δηλαδή μέχρι να αποφασιστεί αν μπορεί να διατηρηθεί ως παράνομη ή αν θα καταργηθεί, ανοίγοντας τρύπα στα οικονομικά των Ταμείων. Και στη μία και στην άλλη περίπτωση όμως με την απόφαση της Ολομέλειας του ΕλΣ αρχίζουν να «τρέχουν» και αναδρομικά.
Η ΕΑΣ, μετά τον επανυπολογισμό του 2019, επιβάλλεται στο άθροισμα ανταποδοτικής και εθνικής σύνταξης ενώ η προσωπική διαφορά μένει εκτός.
Για παράδειγμα:
Συνταξιούχος που είχε ως το 2018 σύνταξη 1.600 ευρώ μικτά προ κρατήσεων και προ μνημονιακών μειώσεων, είχε την πρώτη κλίμακα της κράτησης ΕΑΣ με 3% και η σύνταξη μειωνόταν κατά 48 ευρώ. Στον επανυπολογισμό του 2019 η σύνταξη των 1.600 ευρώ έγινε 1.400 ευρώ, με προσωπική διαφορά τα άλλα 200 ευρώ. Στα 1.400 ευρώ ο συνταξιούχος δεν είχε μείωση ΕΑΣ, αλλά μόνον κράτηση 6% για ασθένεια (-84 ευρώ), οπότε η σύνταξη κατέβαινε στα 1.316 ευρώ και μετά υπολογιζόταν ο φόρος. Στο νέο επανυπολογισμό όμως η σύνταξη θα αυξηθεί και αν η ανταποδοτική και εθνική φτάσουν στα 1.500 ευρώ, τότε θα επανέλθει η ΕΑΣ με 3% και θα χάσει 45 ευρώ από την αύξηση που πήρε. Η σύνταξη θα διαμορφωθεί στα 1.455 ευρώ. Ακολούθως θα έχει και μεγαλύτερη κράτηση από το 6% της ασθένειας (-87,3 ευρώ) και η σύνταξη θα διαμορφωθεί στα 1.367 ευρώ. Στην πράξη, ενώ στον πρώτο επανυπολογισμό είχε 1.400 ευρώ μικτή σύνταξη και στον δεύτερο πάει στα 1.500 ευρώ, με αύξηση 100 ευρώ στα μικτά, καταλήγει λόγω υψηλότερων κρατήσεων ΕΑΣ και ασθένειας να έχει καθαρή αύξηση προ φόρου μόλις 51,7 ευρώ (1.367,5-1316=51,7).
Αν είχε προσωπική διαφορά 200 ευρώ, τώρα θα γίνει 148,3 ευρώ γιατί η αύξηση που μένει μετά τις κρατήσεις είναι τα 51,7 ευρώ και αυτή θα συμψηφιστεί με την προσωπική διαφορά.
Με τον νέο επανυπολογισμό θα υπάρξουν και πρόσθετες επιβαρύνσεις από την ΕΑΣ στις περιπτώσεις συνταξιούχων που θα πάρουν μεγάλες αυξήσεις και εξαιτίας των αυξήσεων αυτών θα περάσουν σε υψηλότερη κλίμακα ΕΑΣ.
Για παράδειγμα:
Απόστρατος συνταξιούχος με 40 έτη και μικτή σύνταξη 1.650 ευρώ ως το 2018 πλήρωνε ΕΑΣ 50 ευρώ και ασθένεια 96 ευρώ, οπότε η σύνταξη πριν από το φόρο ήταν 1.504 ευρώ. Με τον επανυπολογισμό του 2019 παίρνει ανταποδοτική και εθνική σύνταξη 1.550 ευρώ. Η ΕΑΣ από το 2019 επιβάλλεται στα 1.550 ευρώ της ανταποδοτικής και εθνικής σύνταξης με ποσό 47 ευρώ, οπότε η σύνταξη πάει στα 1.503 ευρώ. Το ποσό αυτό έχει 6% εισφορά για ασθένεια, ήτοι 90 ευρώ κράτηση, και η σύνταξη προ φόρου διαμορφώνεται στα 1.413 ευρώ πλέον της προσωπικής διαφοράς των 90 ευρώ, ώστε να έχει το ίδιο προ φόρου ποσό με το 2018 (1.503 ευρώ). Με τον επανυπολογισμό του 2021 που θα έχει τώρα η ανταποδοτική και η εθνική σύνταξη θα αυξηθεί στα 1.750 ευρώ και αυτομάτως θα αλλάξει η κλίμακα της ΕΑΣ και η κράτηση από 3% θα είναι 6% στα 1.750 ευρώ, δηλαδή 105 ευρώ αντί 47 ευρώ που είχε στον πρώτο επανυπολογισμό και 50 που ευρώ ήταν η ΕΑΣ ως το 2018. Η αύξηση της κράτησης είναι γιατί το ποσό σύνταξης πέρασε πάνω από τα 1.700 ευρώ που επιβάλλεται ΕΑΣ με ποσοστό 6%, ενώ από τα 1.400,01 ευρώ ως τα 1.700 ευρώ έχει 3%. Ο συνταξιούχος θα έχει όμως και υψηλότερη εισφορά ασθένειας από πριν, καθώς μετά τα 105 ευρώ της ΕΑΣ η σύνταξη θα διαμορφωθεί στα 1.645 ευρώ. Με το 6% για ασθένεια θα έχει κράτηση 99 ευρώ, που σημαίνει ότι η σύνταξη πριν από το φόρο θα διαμορφωθεί στα 1.546 ευρώ. Συγκρίνοντας τα ποσά του 2018 και του 2021 διαπιστώνουμε ότι μπορεί στα μικτά να υπάρχει αύξηση κατά 100 ευρώ (από 1.650 ευρώ στα 1.750 ευρώ), αλλά στα προ φόρου ποσά η αύξηση περιορίζεται σε 42 ευρώ (από τα 1.504 ευρώ στα 1.546 ευρώ). Οι κρατήσεις ΕΑΣ είναι αυτές που ροκάνισαν ένα μέρος της αύξησης, αλλά παρόλα αυτά ο συνταξιούχος βγαίνει κερδισμένος από τον νέο νόμο και τον νέο επανυπολογισμό της σύνταξής του.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΝΕΑ ΠΟΣΟΣΤΑ ΜΕ ΤΟΝ ΕΠΑΝΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΙΣ ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΕΙΣΦΟΡΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΕΙΔΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ Ή ΣΕ ΑΛΛΑ ΤΑΜΕΙΑ.
Πολλοί εργαζόμενοι κυρίως συνάδελφοι απο τα ΕΛ-ΤΑ δεν έχουν κατανοήσει το καθεστώς των επιπλέον εισφορών στο ΤΑΠ-ΟΤΕ ενώ είχαν πριν ασφάλιση στο ΙΚΑ.
Οι εισφορές στο ΙΚΑ ήταν και είναι και τώρα 20% συνολικά για εργοδότη και εργαζόμενο.
Στο ΤΑΠ-ΟΤΕ ήταν μετά το 1990 μέχρι 35% και μετά κυμαίνονταν σε διάφορα ποσοστά ανά χρονικά διαστήματα και από το 2020 είναι γενικά για όλους 20%.
Ο χρόνος ασφάλισης στο ΤΑΠ-ΟΤΕ λοιπόν και για όσο χρόνο γίνονταν αυξημένες κρατήσεις για την κύρια σύνταξη, μετράει για προσαύξηση του ποσοστού της ανταποδοτικής σύνταξης που είναι πάνω και επιπλέον από το ποσοστό που δίνεται στα άλλα ταμεία για τα ίδια έτη ασφάλισης.
Έτσι ένας ασφαλισμένος για 38 έτη συνολικά εκ των οποίων τα 34 είναι στο ΤΑΠ-ΟΤΕ και τα 4 στο ΙΚΑ θα πάρει μεν το προβλεπόμενο ποσοστό της ανταποδοτικής όπως ισχύει για όλους τους ασφαλισμένους για τα 38 έτη αλλά το επιπλέον ποσοστό που ισχύει με ένα συγκεκριμένο συντελεστή, θα υπολογιστεί για 34 έτη ασφάλισης στο ΤΑΠ-ΟΤΕ και δεν θα είναι το ίδιο με κάποιον που είχε όλα τα έτη ασφάλισης -38 - στο ΤΑΠ-ΟΤΕ ή σε άλλο ταμείο που πλήρωναν παραπάνω από το 20% εισφορές για την κύρια σύνταξη.
Με όλα τα έτη ασφάλισης στο ΤΑΠ-ΟΤΕ π.χ. τα 38 συμπληρωμένα, ο ένας θα πάρει το ποσοστό που ισχύει τώρα για όλους τους ασφαλισμένους και είναι 47,46% + το ποσοστό των επιπλέον εισφορών που είναι περίπου 29% και αθροιζόμενα δίνουν το ποσοστό της ανταποδοτικής σύνταξης ανάλογα με τον συντάξιμο μισθό και μαζί με τα 384€ της εθνικής σύνταξης δίνουν το τελικό ποσό της κύριας σύνταξης.
Ο άλλος ασφαλισμένος με 38 έτη συνολικά θα πάρει το 47,46% που προβλέπεται για την ανταποδοτική σύνταξη για όλους + το ποσοστό των επιπέον εισφορών που θα είναι λίγο μικρότερο γιατί έχει λιγότερα έτη με επιπλέον εισφορές στο ταμείο.
Εάν κάποιος δεν πλήρωνε αυξημένες εισφορές σε κάποιο ταμείο - οποιοδήποτε - όπως είναι οι περισσότεροι ασφαλισμένοι στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, τότε για τα 38 έτη θα πάρει ποσοστό αναπλήρωσης ανταποδοτικής σύνταξης 47,46% + τα 384€ εθνική σύνταξη (με 20 έτη και πάνω αυτό το ποσό) και η διαφιρά είναι παραπάνω από σημαντική αλλά δίκαιη.
Αυτά για διευκρίνηση των όποιων διαφορών που έχουν μερικοί με άλλους ασφαλισμένους αλλά και το πως υπολογίζονται τα ποσοστά.
Ελπίζοντας όμως σύντομα να πάρουν οι συνταξιούχοι και όλα τα αναδρομικά (κύρια σύνταξη, επικουρική και δώρα) αλλά και να γίνει ο επανυπολογισμός με τα νέα ποσοστά που θα αποτυπώνονται στα ενημερωτικά σημειώματα που ακόμα τα περιμένουμε.