Δίχως τουφέκι και σπαθί, με τον ήλιο στο μέτωπο
Υπήρξατε ήρωες και ποιητές μαζί.
Είστε το ποίημα.
Απλώνοντας το χέρι μου δεν φτάνει ως εκεί
τα ωραία λουλούδια τις μορφές σας.
Λιτανεύει ο αέρας της αρετής. Ω παιδιά μου.
Νικηφόρος Βρεττάκος
17 Νοέμβρη 1973.
Κάθε χρόνο η καρδιά μας γυρίζει εκεί, γαντζώνεται στα κάγκελα του Πολυτεχνείου, ταξιδεύει στους γύρω δρόμους, εκεί που στα μόλις πέντε στρέμματα ελεύθερης γης γραφόταν η ιστορία μιας ολόκληρης γενιάς.
Νέες και νέοι στριμωγμένοι στα κάγκελα, σχοινοβάτες της ιστορίας, χιλιάδες παιδιά,
«….με τον ήλιο στο μέτωπο
ωραία παιδιά δικά μας
με τα μεγάλα μάτια
με τη θλίψη των αντρείων……»
«ΕΔΩ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ.
ΣΑΣ ΜΙΛΑΕΙ Ο ΣΤΑΘΜΟΣ ΤΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ..»
Φωνές, συνθήματα, τραγούδια, ελπίδες, όνειρα, μια γιορτή, ένα πανηγύρι.
«πίσω από τα κάγκελα χιλιάδες ελεύθεροι, που ονειρεύονται,
μπροστά από τα κάγκελα σκλάβοι που φοβούνται».
«Απόψε πεθαίνει ο φασισμός».
«Λαέ κατέβα, έλα να μας συμπαρασταθείς, τη λευτεριά σου για να δεις…».
2.45 ξημερώματα Σαββάτου.
Δίνεται η εντολή για επέμβαση.
Ο ήχος της ερπύστριας σκεπάζει τις φωνές και τα τραγούδια.
Η πύλη πέφτει.
Κραυγές, πόνος, αίμα και ύστερα σιωπή.
Τα φώτα σβήνουν, ο θάνατος δείχνει το παγωμένο χαμόγελο του, «κυλάει το αίμα σκέπασε τον ήλιο κι ο χάρος εροβόλαγε…».
Η ματωμένη καρδιά της Ελλάδας γέρνει για να κλάψει τα παιδιά της.
42 οι νεκροί, νέα παιδιά που δεν πρόλαβαν να δουν τις όμορφες μέρες, αλλά πρόλαβαν να αγωνιστούν για το δικό τους μερτικό στον ήλιο.
Πώς να το ξεχάσω κείνο το παιδί
έπινε ήλιο σε χλωρό κλαδί
πριν το θυμηθούν τα πολυβόλα.
Κοίτα μες τα μάτια και με το σουγιά
Πάρε από τις φλέβες μου μελάνι
γράψε το όνομα του στην αστροφεγγιά
χέρι φονικό να μη το φτάνει.
Που είσαι Πέτρο; Που είσαι Γιάννη;
Γύρνα πίσω. Γύρνα πίσω.
Νίκος Γκάτσος
Ο τύπος της εποχής έκανε εκτενή αναφορά στα γεγονότα του Πολυτεχνείου, παρά την τρομοκρατία και τη προσπάθεια φίμωσης.
Χαρακτηριστικό είναι το απόσπασμα της Βραδυνής:
"Την 3.30 πρωϊνήν εξεκένωσαν το Πολυτεχνείον. Τα τανκς ενεφανίσθησαν και πάλιν από του μεσονυκτίου εις την πρωτεύουσαν δια να προσδώσουν απολύτως δραματικήν μορφήν εις τας φοιτητικάς εκδηλώσεις, αι οποίαι εσημειώθησαν κατά το τελευταίον τετραήμερον εις Αθήνας, με τον αιματηρόν επίλογον.
Ολίγας ώρας ενωρίτερον, το αίμα έρρευσεν εις κεντρικάς περιοχας των Αθηνών, κατόπιν των αλλεπαλλήλων διαδηλώσεων και των συγκρούσεων αι οποίαι ηκολούθησαν μετά την δυναμικήν επέμβασιν της Αστυνομίας».
46 χρόνια μετά, το Πολυτεχνείο είναι το μνημείο της αδούλωτης Ελληνικής ψυχής, είναι το σύμβολο της λαϊκής αντίστασης, είναι ορόσημο και συνάμα αφετηρία για μια Ελλάδα με:
«ΨΩΜΙ – ΠΑΙΔΕΙΑ – ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ».
Φωτογραφικό Υλικό
