Ο μηχανισμός των περικοπών στις επικουρικές συντάξεις

Με επανυπολογισμό έρχονται οι μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις. Η τελική επιλογή του υπουργείου Εργασίας για τον μηχανισμό των περικοπών στις επικουρικές προβλέπει εφαρμογή στους νυν συνταξιούχους του νέου ποσοστού αναπλήρωσης που θα προβλεφθεί για τους σημερινούς ασφαλισμένους.

Ο νέος συντελεστής 0,45% κατ’ έτος οδηγεί σε αναπλήρωση 18% του συντάξιμου μισθού για 40 έτη ασφάλισης, κάτω από το «πάτωμα» του 20% που επικρατεί σήμερα για όσους έχουν φύγει με 35ετία. Το «ψαλίδι» θα γλιτώσουν όσοι εισπράττουν άθροισμα κύριας και επικουρικής 1.300 ευρώ μεικτό ποσό. Στο όριο αυτό αναμένεται να νομοθετηθεί κατ’ ελάχιστον το πλέγμα προστασίας, κάτω από το οποίο θα κλείνει το «ψαλίδι» των μειώσεων στις επικουρικές. Στο πλέον θετικό σενάριο, το «πλαφόν» δεν αποκλείεται να είναι ελαφρώς υψηλότερο, κάπου ανάμεσα στα 1.300 και 1.400 ευρώ.

Το όριο προστασίας
Σε κάθε περίπτωση και σύμφωνα με πληροφορίες, το όριο προστασίας θα υπολογίζεται στο μεικτό ποσό, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί μετά τις προηγούμενες μνημονιακές περικοπές (σημειώνεται πως στο μεικτό ποσό επιβάλλονται επίσης ο φόρος και η κράτηση υπέρ υγειονομικής περίθαλψης). Η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας υπολογίζει πως από τις περικοπές θα πληγεί περί το 10% του συνόλου των σημερινών συνταξιούχων.

Για παράδειγμα, αν ένας συνταξιούχος εισπράττει από κύρια και επικουρική σύνταξη 1.500 ευρώ μεικτά και με τον επανυπολογισμό η επικουρική του πέσει από τα 300 στα 150 ευρώ, θα χάσει 150 ευρώ και θα πέσει στα 1.350 ευρώ. Αντίστοιχα, αν ένας συνταξιούχος εισπράττει σήμερα 950 ευρώ από κύρια και 250 από επικουρική (άθροισμα 1.200 ευρώ μεικτά) και μετά τον επανυπολογισμό η επικουρική πέφτει στα 200 ευρώ, θα διασωθεί και δεν θα υποστεί τη μείωση των 50 ευρώ.

Το υπουργείο Εργασίας προσδοκά να αντλήσει περί τα 300 εκατομμύρια από τις περικοπές, ενώ εξετάζεται το ενδεχόμενο να προβλεφθεί δεύτερος «κόφτης» για το ανώτατο πλαφόν περικοπών σε ακραίες περιπτώσεις. Κι αυτό επειδή οι μειώσεις αναμένεται να είναι μεγάλες σε ειδικές κατηγορίες συνταξιούχων που εισπράττουν υψηλές επικουρικές συντάξεις.

Από τις μειώσεις πλήττονται κυρίως πρώην τραπεζοϋπάλληλοι, ναυτικοί και τουριστικοί πράκτορες, εμποροϋπάλληλοι, πρώην εργαζόμενοι σε ΔΕΚΟ, μισθωτοί που έφυγαν στη σύνταξη μετά το 2005, πρώην εργαζόμενοι σε ασφαλιστικά ταμεία κ.ά. Πρόκειται για ομάδες ασφαλισμένων που άνοιξαν την πόρτα της εξόδου με υψηλά ποσοστά αναπλήρωσης, ορισμένες φορές αναντίστοιχα -κατά ειδικούς της κοινωνικής ασφάλισης- με τις εισφορές που είχαν καταβληθεί.

«Για πρώτη φορά θα εφαρμοσθούν οι ίδιοι κανόνες συνταξιοδότησης για όλους σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα» έχει δηλώσει ο υπουργός Εργασίας Γ. Κατρούγκαλος, προσθέτοντας πως «στις επικουρικές δεν είναι μόνο το ζήτημα του ύψους αλλά και του συντελεστή αναπλήρωσης».

Στο... στρατόπεδο των μεγαλύτερων μειώσεων αναμένεται να βρεθούν οι τραπεζοϋπάλληλοι οι οποίοι έφυγαν με ποσοστά αναπλήρωσης κοντά στο 40-50% του συντάξιμου μισθού τους και με εισφορές της τάξης του 9%. Ειδικοί εκτιμούν πως θα έχουν από τις μεγαλύτερες απώλειες -αν πέφτουν πάνω από τον κόφτη των 1.300 ευρώ- καθώς στο μεικτό ποσό (προ μνημονιακών περικοπών) η διαφορά του παλιού με τον νέο τρόπο υπολογισμού αγγίζει το 40%. Στο καθαρό καταβαλλόμενο οι απώλειες υπολογίζονται γύρω στο 10-12% επιπλέον των προηγούμενων περικοπών.

Μεγάλες μειώσεις
Στην πρώτη γραμμή του πυρός βρίσκονται και οι υπάλληλοι ναυτικών και τουριστικών πρακτορείων που έφυγαν με ποσοστά αναπλήρωσης κοντά στο 45% ενώ πλήρωναν εισφορές της τάξης του 8%. Ειδικοί υπολογίζουν πως αναμένεται να υποστούν μια μείωση κοντά στο 22% στο μεικτό ποσό και περί του 6% στο καθαρό.

Χαμένοι αναμένεται να είναι και πρώην εργαζόμενοι σε ΔΕΚΟ όπως και εμποροϋπάλληλοι που έφυγαν με ποσοστά αναπλήρωσης κοντά στο 30%. Υπολογίζεται πως θα χάσουν περί το 15% στο μεικτό ποσό και κοντά στο 6% στο καθαρό αν πέφτουν πάνω από το πλέγμα προστασίας. Επίσης μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα που έφυγαν μετά το 2005 και άνοιξαν την πόρτα της εξόδου με ποσοστό αναπλήρωσης κοντά στο 27-28%, αναμένεται να χάσουν κοντά στο 5% από την επικουρική τους στο καθαρό καταβαλλόμενο ποσό.

Διαφορές δεν «βλέπουν» οι ειδικοί για τους δημοσίους υπαλλήλους, καθώς έφευγαν με ποσοστό αναπλήρωσης κοντά στο 20%. Η μείωση για τους νέους συνταξιούχους υπολογίζεται γύρω στο 10% στο μεικτό ποσό, περικοπή που «ισοφαρίζει» τις μνημονιακές περικοπές με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν απώλειες για το καθαρό καταβαλλόμενο ποσό.