ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ
Έρχονται νέες ανατροπές και ποιές;
Τι προβλέπει το μεσοπρόθεσμο αλλά και τι θα ψηφιστεί τον Οκτώβρη και θα ισχύει από 1/1/2015.
Η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των ταμείων σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία αλλά και η πίεση της τρόϊκα, επαναφέρουν στην επικαιρότητα το θέμα του Ασφαλιστικού.
Εξάλλου και η αναμενόμενη έκθεση και του Δ.Ν.Τ. θα επισημαίνει την ανάγκη για μία νέα γενικότερη αναμόρφωση του ασφαλιστικού συστήματος μετά από τόσες και τόσες διασώσεις που έχουμε υποστεί.
Η ατζέντα το έχει σαν θέμα και είναι στον επόμενο γύρο διαπραγματεύσεων που θα γίνει το φθινόπωρο.
Η Γραμματεία Ασφαλιστικού της Π.Ο.Σ.Τ. μέσω της στήλη μας πριν λίγο καιρό, έχει κοινοποιήσει στους εργαζόμενους στα ΕΛ-ΤΑ τα σενάρια και τις επερχόμενες αλλαγές.
Πληθαίνουν όμως <<οι τηλεοπτικές ενημερώσεις>> και τα δημοσιεύματα περί νέων αλλαγών και ανατροπών τόσο στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης γενικά όσο και στον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων κυρίως από την 1/1/2015 και μετά.
Όλα αυτά έχουν αναστατώσει ξανά τους ασφαλισμένους και όχι άδικα αλλά όπως κάθε φορά τονίζουμε, δεν χρειάζεται πανικός και κυρίως όσοι δεν έχουν όλες τις απαιτούμενες προύποθέσεις δεν μπορούν να κάνουν κάτι.
Τι θέλουν να κάνουν
1. Να ενοποιήσουν τα ταμεία και να γίνουν τρία από επτά που είναι σήμερα.
Το ΙΚΑ για μισθωτούς
Ο ΟΓΑ για αγρότες
Ο ΟΑΕΕ για ελεύθερους επαγγελματίες
Η νέα αυτή οργανωτική και διοικητική δομή δεν μας αφορά πλέον γιατί το πρώην ΤΑΠ-ΟΤΕ ήδη έχει ενταχθεί στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ από το 2008 για τους παλαιούς ασφαλισμένους, οι δε νέοι –μετά την 1/1/1993- ασφαλίζονται από τότε στο ΙΚΑ –ΕΤΑΜ.
2. Ενσωμάτωση των επικουρικών ταμείων στους φορείς κύριας ασφάλισης.
Το δικό μας επικουρικό – πρώην ΕΛΕΑ – έχει ενταχθεί από 1/7/ 2012 στο ΙΚΑ – ΕΤΕΑΜ ως ΕΤΑΠ – ΕΛ-ΤΑ και ήδη οι ασφαλισμένοι απευθύνονται μόνο στο νέο πλέον φορέα ΕΤΕΑ (φιλελλήνων 11-13 Αθήνα).
Άρα και αυτή η οργανωτική αλλαγή δεν μας αφορά παρά με τη γνωστή ρήτρα του μηδενικού ελλείμματος, τα ταμεία θα πληρώνουν με βάση αυτό, που σημαίνει νέες περικοπές έστω και μικρές της τάξης του 5% περίπου σύμφωνα με όσα έχει δηλώσει ο αρμόδιος υπουργός.
Η επικουρική σύνταξη στο ταμείο μας έχει μειωθεί κατά σχεδόν 50% από την εποχή εφαρμογής των μνημονίων 2010 και μετά και ελπίζουμε να διατηρηθεί και στο μέλλον...
3.Νέος τρόπος υπολογισμού των συντάξεων και γενικό όριο ηλικίας για συνταξιοδότηση το 62ο το νωρίτερο.
Πρόκειται για εφαρμογή του ν.3863/2010 που προβλέπει νέο τρόπο υπολογισμού των συντάξεων από 1/1/2015 και μετά, για όσους θεμελιώνουν όμως συνταξιοδοτικό δικαίωμα από την ημερομηνία αυτή και μετά.
Όπως αναφέρει ο νόμος, για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31/12/2014 δεν αλλάζει ό τρόπος υπολογισμού των συντάξεων και θα εφαρμόζεται το καθεστώς που ισχύει και σήμερα.
Το τι ορίζεται θεμελίωση σύμφωνα με εγκυκλίους και ερμηνείες είναι γνωστό πως εφαρμόζεται και κυρίως το αναλύει η εγκύκλιος του αρμόδιου υπουργείου του Νοεμβρίου του 2012 για την εφαρμογή του ν.4093/2012.
Για τους μέχρι 31/12/1982 ασφαλισμένους, η 25ετία είναι ο χρόνος θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος.
Για τους μετά την 1/1/1983 ασφαλισμένους σύμφωνα με το ν.3029/2002 ως χρόνος θεμελίωσης ορίζεται η 35ετία και με αναγνώριση πλασματικών χρόνων όπως έχουν θεσπιστεί με νεώτερους νόμους.
Επίσης θεμελιωμένα δικαιώματα έχουν και οι ειδικές κατηγορίες όπως, μητέρες ανηλίκου παιδιού με τα ανάλογα έτη ασφάλισης το 2010 ,2011 και 2012 (25ετία και το ανάλογο όριο ηλικίας) καθώς και με τη διάταξη του ΙΚΑ 18,3 έτη και ανήλικο μέχρι 31/12/2012 και με το ανάλογο όριο ηλικίας.
Όσες δεν θεμελίωσαν συνταξιοδοτικό δικαίωμα - με τα έτη ασφάλισης, το ανήλικο και την ηλικία - ή δεν κατοχύρωσαν τις προϋποθέσεις - έτη ασφάλισης και ανήλικο μέχρι 31/12/2012, μετά την 1/1/2013 συνταξιοδοτούνται με τα γενικά όρια ηλικίας.
Οι άνδρες με 25ετία τουλάχιστον μέχρι 31/12/2012 θεμελιώνουν δικαίωμα στα 60 με μειωμένη και στα 65 με πλήρη σύνταξη γιατί με 25ετία μετά το 2013 πάνε στα 62 και στα 67.
Άρα οι ασφαλισμένοι της περιόδου αυτής, ανάλογα με το έτος συμπλήρωσης της 35ετίας, θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα με τους όρους και τις προϋποθέσεις που προβλέπονται το έτος αυτό για πλήρη σύνταξη.
Με την 35ετία από 1/1/2013 και μετά, με δικαίωμα αναγνώρισης πλασματικών χρόνων, η πλήρης σύνταξη απονέμεται στα 62 και με 40 έτη ασφάλισης.
Σε κάθε άλλη περίπτωση με λιγότερα χρόνια και μικρότερη ηλικία η σύνταξη είναι μειωμένη.
Εάν ψηφιστεί κάτι ανάλογο ανατρέποντας τα μέχρι τώρα ισχύοντα, τότε κινδυνεύουν όσοι και όσες είχαν κατοχυρώσει τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης αλλά δεν είχαν την ηλικία κυρίως την οποία ανέμεναν να συνταξιοδοτηθούν.
Πιστεύουμε ότι δεν θα καταργηθούν μεμιάς ώριμα δικαιώματα όπως κάθε φορά γίνονταν σεβαστά με τους προηγούμενους νόμους.
Σύμφωνα με όλα αυτά δεν θα εφαρμόζεται λοιπόν για τους περισσότερους ασφαλισμένους που έχουν θεμελιώσει δικαίωμα μέχρι 31/12/2014, ο νέος τρόπος υπολογισμού που προβλέπει βασική και αναλογική σύνταξη παρά σταδιακά για όσους θεμελιώνουν μετά την 1/1/2015.
Επειδή πολλά ακούγονται και λέγονται από ειδικούς και μη, με σκοπιμότητα ή όχι, πρέπει να αποσαφηνιστούν ακόμα μερικά σημεία από το αρμόδιο υπουργείο και να ενημερώσουν υπεύθυνα τους ασφαλισμένους.
Με τη λογική βέβαια της εγγύησης του κράτους μόνο της βασικής σύνταξης από την 1/1/2015 και μετά, μας αφορά όλους αλλά πρόκειται για σενάριο κατάρευσης του ασφαλιστικού και του κράτους πρόνοιας αλλά εμείς αναφέρουμε τι λέει ο νόμος.
Μέχρι τότε όμως δεν χρειάζεται οι ασφαλισμένοι να κάνουν βιαστικές κινήσεις που θα είναι βλαπτικές για τη σύνταξή τους και ιδιαίτερα όσοι θέλουν να αποχωρήσουν με μειωμένη σύνταξη γιατί δεν επανέρχεται ξανά έστω και αν συμπληρωθεί το προβλεπόμενο για πλήρη σύνταξη όριο ηλικίας.
Η μείωση δηλαδή είναι ισόβια.
4. Πρόωρες συνταξιοδοτήσεις
Από 1/1/2015 σχεδιάζεται η σταδιακή αύξηση του ελάχιστου χρόνου ασφάλισης για τη λήψη τόσο της κατώτατης όσο και της βασικής –εγγυημένης από το κράτος- σύνταξης.
Από 4.500 ημέρες ασφάλισης (15ετία) να γίνει 6.000 η.α. (20ετία).
Επίσης σχεδιάζεται ο περιορισμός των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων δηλ όσοι αποχωρούσαν με πρόωρη σύνταξη πριν το όριο ηλικίας των 62 ετών.
Άρα οι λοιπές κατηγορίες ασφαλισμένων και κυρίως οι πριν το 1983 ασφαλισμένοι που αποχωρούν με 35ετία χωρίς όριο ηλικίας <<δεν πρέπει να ανησυχούν>> αλλά μένει το φθινόπωρο να δούμε τι θα έλθει προς συζήτηση και ψήφιση.
ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ – ΕΞΑΓΟΡΑ ΧΡΟΝΟΥ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗΣ ΘΗΤΕΙΑΣ
ΣΤΟ ΤΑΠ-ΟΤΕ
Μετά από πρόσφατο δημοσίευμα εφημερίδας που δημιούργησε αναστάτωση και ερωτήματα σε πολλούς συναδέλφους, διευκρινίζουμε τα εξής για το θέμα αυτό.
Σύμφωνα με το ν.1358/1983, ολόκληρος ο χρόνος της στρατιωτικής θητείας (εκτός του χρόνου φυλάκισης), μπορεί να αναγνωριστεί για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος ή και για προσαύξηση του ποσού της σύνταξης.
Η αναγνώριση μπορεί να γίνει με εξαγορά και το ποσό είναι 20% επί του τελευταίου συνολικού μισθού που καταβάλλεται κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για την κύρια σύνταξη με ανώτερο ποσό τα 486€ για κάθε μήνα αναγνώρισης.
Προϋπόθεση για την αναγνώριση είναι η συμπλήρωση 3.600 η.α. (12 έτη ασφάλισης) ενώ για την θεμελίωση του δικαιώματος απαιτείται να έχει συμπληρωθεί το 58ο έτος της ηλικίας.
Ο χρόνος του στρατού μπορεί να αναγνωριστεί και στην επικουρική ασφάλιση με ποσό 6% επί του συνολικού μισθού του μήνα αποχώρησης.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ
Με τις διατάξεις του άρθρου 10 παρ.18 του ν.3863/2010, όπως ισχύει αλλά και το ν.3996/2011, επήλθε μεταβολή στο νομοθετικό πλαίσιο με το οποίο πραγματοποιείται η αναγνώριση του χρόνου στρατιωτικής υπηρεσίας για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μετά την 1/1/2011.
Ειδικά για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 1/1/2011 μέχρι 31/12/2014, το ποσό της εξαγοράς μειώνεται κατά 30%, ενώ για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα μετά την 1/1/2015 και εφεξής, το ποσό για την εξαγορά μειώνεται κατά 50%.
Σε περίπτωση εφάπαξ πληρωμής ολόκληρου του ποσού, παρέχεται γενικά έκπτωση 15% και επί των νέων μειωμένων ποσών για όσους θεμελιώνουν μετά το 2011.
Η διάταξη αυτή για τη μείωση, σύμφωνα με την ερμηνεία και τις απαντήσεις τόσο του αρμόδιου Υπουργείου όσο και του ΤΑΠ-ΟΤΕ, δεν αφορά τους παλαιούς ασφαλισμένους πριν το 1983 καθότι αυτοί δεν θίγονται από τις αλλαγές που ισχύουν μετά την 1/1/2011 ως προς τα όρια ηλικίας και τα έτη ασφάλισης καθότι αποχωρούν με 35ετία Χωρίς Όριο Ηλικίας οποτεδήποτε συμπληρωθεί.
Επίσης την έκπτωση αυτή δεν δικαιούνται και όσοι ασφαλισμένοι είχαν 25ετία μέχρι 31/12/2010 και αποχωρήσουν για λόγους γήρατος με δική τους απόφαση στα 60 με μειωμένη ή στα 65 με πλήρη σύνταξη (ρύθμιση που ισχύει για όσους είχαν την 25ετία μέχρι 31/12/2012) καθότι και εδώ δεν άλλαξαν τα όρια ηλικίας.
Ποιοι δικαιούνται την έκπτωση
Την ανάλογη έκπτωση για κάθε περίοδο θεμελίωσης δικαιούνται οι παρακάτω κατηγορίες:
1. Οι ασφαλισμένοι μετά το 1983 που θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μετά την 1/1/2011 με τις διατάξεις που προβλέπουν αυξημένα έτη ασφάλισης και όρια ηλικίας ανάλογα με το έτος συμπλήρωσης της 35ετίας και με αναγνώριση πλασματικών χρόνων.
2. Χήροι πατέρες ανηλίκων που θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μετά το 2011 και συμπληρώνουν τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης με εξαγορά στρατιωτικής θητείας.
3. Χήροι ή διαζευγμένοι με 3 παιδιά (με 1 τουλάχιστον ανήλικο οι πρώτοι και με δικαστική απόφαση οι δεύτεροι), που συμπληρώνουν τα απαιτούμενα έτη ασφάλισης μετά την 1/1/2011.
Σε καμιά όμως περίπτωση, το καταβλητέο ποσό δεν μπορεί να είναι κατώτερο του ποσού που προκύπτει με βάση υπολογισμού ανά μήνα αναγνώρισης το 25πλάσιο του ημερομίσθιου του ανειδίκευτου εργάτη, όπως αυτό ισχύει κάθε φορά.
Η αναγνώριση και η εξαγορά μπορεί να γίνει οποτεδήποτε εφόσον ο ασφαλισμένος γνωρίζει πόσο χρόνο χρειάζεται αλλά η θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος ισχύει μόνο μετά την συμπλήρωση του 58ου έτους της ηλικίας.
Δηλ. μπορεί κάποιος παλαιός, πριν το 1983, να συμπληρώνει 35ετία με χρόνο στρατού στα 57 αλλά δεν παίρνει σύνταξη προτού κλείσει τα 58 έστω και αν αποχωρήσει όπως ισχύει μέχρι σήμερα.
Η 35ετία Χ.Ο.Η. εξακολουθεί να ισχύει μεν αλλά με 35 έτη πραγματικής ασφάλισης για τους μέχρι 31/12/1982 ασφαλισμένους.
Η εξαγορά γίνεται σε τόσες δόσεις όσοι και οι μήνες εξαγοράς ή με εφάπαξ καταβολή του ποσού με έκπτωση 15% και η έκπτωση αυτή θα υπολογίζεται και στα μειωμένα ποσά του 30% ή 50% για όσους το δικαιούνται.
Γραμματεία ασφαλιστικού Π.Ο.Σ.Τ.