12 Οκτωβρίου 1944. Ήταν ένα ηλιόλουστο πρωινό Πέμπτης, όταν οι καμπάνες των εκκλησιών άρχισαν να χτυπούν χαρμόσυνα.
Μια διαφορετική ημέρα ξημέρωσε για την Αθήνα.
Εκείνη την Πέμπτη οι Αθηναίοι άρχισαν να γεμίζουν τα πνευμόνια τους με τον ζωοδότη άνεμο της λευτεριάς. Καμπάνες μετέφεραν το χαρμόσυνο γεγονός στον αττικό ουρανό την ώρα που και οι τελευταίοι στρατιώτες της Βέρμαχτ και των SS αποχωρούσαν από την πρωτεύουσα της Αθήνας την οποία είχαν καταλάβει τον Απρίλιο του 1941. Σαράντα δύο μαρτυρικοί μήνες για να γίνει το σκοτάδι φως.
«στης ελπίδας το μούχρωμα
η μέρα της δόξας έφτασε
ενάντια στην τυραννία
………………………
μέσα στης φυλακής τους τοίχους η αχτίδα
η Ελλάδα νάτην πάλι σηκώνεται..»
Η υποστολή της ναζιστικής σημαίας θα αναδειχθεί στο συμβολικό χρονικό σημείο της Απελευθέρωσης.
Ήταν ώρα να πεταχτούν οι Αθηναίοι στους δρόμους να πανηγυρίσουν έχοντας βγάλει από τα σεντούκια όπου ήταν βαθιά κρυμμένες οι ελληνικές σημαίες.
Η μπαρουτοκαπνισμένη Αθήνα, που γνώρισε την πείνα και το βόλι του κατακτητή, το στιλέτο του προδότη, η αδάμαστη Αθήνα που τρία χρόνια πάλεψε, ξεχύθηκε ζωντανή ανθρωποθάλασσα να διαλαλήσει τη Νίκη της, να γιορτάσει τη Λευτεριά της.
Πέντε λεφτά φτάσανε για να κολυμπήσει όλη η πόλη στο γαλάζιο.
Από το Σύνταγμα ως την Ομόνοια, ένα ρεύμα είναι ο κόσμος. Γελούν, δακρύζουν, αγκαλιάζονται.
Λευ – τε – ρω – θή – κα – με!
Νι – κή – σα – με!
«Ξύπνησα το πρωί της 12ης Οκτωβρίου και πήρα με τα πόδια τον δρόμο για το Πολυτεχνείο ανύποπτος. Η χαρμόσυνη είδηση έφτασε στ' αυτιά μου από διαβάτες, μπαλκόνια και παράθυρα, καθώς προχωρούσα: "Φεύγουνε - Φεύγουνε!".
Ναι φεύγανε.
Καθώς βγήκα στην Πατησίων αντίκρισα τις πρώτες σημαίες να ξεπροβάλλουν σε σπίτια και μαγαζιά -σημαιοστολισμός μεγάλης χαράς, χωρίς διαταγή.
Οι άνθρωποι αγκαλιάζονται, φιλιούνται, τραγουδάνε, χορεύουν, φωνάζουν συνθήματα. Ανεμίζουν κόκκινες κι ελληνικές σημαίες. Σηκώνουν πλακάτ. Ξεπετάγονται φλογεροί ρήτορες. Η Πανεπιστημίου, η Σταδίου, το Σύνταγμα και η Ομόνοια, μια λαοθάλασσα.
Ο λαός ξαναζούσε φωναχτά, με νικητήριες κραυγές και τραγούδια, την ενότητα, τη βουβή των πρώτων ημερών της Κατοχής».
Μνήμες καταγραμμένες από τον Σάκη Πεπονή, που φοιτητής τότε στο Πολυτεχνείο, ήταν ένας από τους εκατοντάδες χιλιάδες Αθηναίους που έζησε και ανέπνευσε από κοντά τις πρώτες στιγμές ελευθερίας στο κέντρο της Αθήνας.
Μία άλλη μέρα είχε ξημερώσει για την πρωτεύουσα και το μέλλον διαγράφονταν λαμπρό, αν και η ιστορία διέψευσε πολύ σύντομα τα όνειρα για ένα καλύτερο αύριο.
Γιατί από εκείνη τη μέρα η Αθήνα μύριζε επανάσταση.
«Έφτανε ένα σπίρτο για να πάρει η Αθήνα φωτιά σαν ένα δοχείο μπενζίνα» έγραφε χαρακτηριστικά ο Θεοτοκάς.
12 Οκτωβρίου 2015
Σήμερα η Αθήνα γιορτάζει την 71η επέτειο της απελευθέρωσής της από τα ναζιστικά στρατεύματα Κατοχής, με μια σειρά εκδηλώσεων που θα πραγματοποιηθούν σε διάφορα σημεία της πόλης καθ΄ όλη τη διάρκεια του μήνα.
Μέσα από εκθέσεις φωτογραφικού και αρχειακού υλικού, συναυλίες, ιστορικούς περιπάτους, δημόσιες συζητήσεις με ειδικούς επιστήμονες και ομάδες προφορικής Ιστορίας, προβολή ντοκιμαντέρ και ταινιών και άλλες δράσεις, οι Αθηναίοι θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν τα σημαντικότερα γεγονότα της Κατοχής, της Αντίστασης και της Απελευθέρωσης, τον τρόπο με τον οποίο αυτά αποτυπώθηκαν στη συλλογική ιστορική μνήμη.
71 χρόνια μετά θυμόμαστε και τιμούμε τις ηρωικές μορφές των αγωνιστών, τις ηρωικές σελίδες της ιστορίας μας, γιορτάζουμε την μέρα της λευτεριάς.
Τιμούμε μια ζωντανή και μαρτυρική σελίδα της ιστορίας ενός λαού, του Ελληνικού λαού που είπε ΟΧΙ στον φασισμό και το υπέγραψε με το αίμα του.
Και δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε ότι η ζωή όσα σκοτάδια και αν περάσει, πάντοτε βρίσκει τον δρόμο προς το φως.
Φωτογραφικό Υλικό
